Anayasa Mahkemesi’nden ‘bekçi’ kararı
Anayasa Mahkemesi (AYM), bekçilere ‘el ile dıştan arama’ ile gösteri yürüyüş ve karışıklıkların önlenmesi amacıyla ‘önleyici tedbir alma’ yetkisi veren düzenlemeyi iptal etti.
Anayasa Mahkemesi (AYM), bekçilere ‘el ile dıştan arama’ ile gösteri yürüyüş ve karışıklıkların önlenmesi amacıyla ‘önleyici tedbir alma’ yetkisi veren düzenlemeyi iptal etti.
Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yer alan karara göre,
CHP'li 125 milletvekili, Çarşı ve Mahalle Bekçileri Kanunu’nda 8 ayrı
düzenlemenin anayasaya aykırı olduğu öne sürülerek iptali ve yürürlüğünün
durdurulması için AYM'ye başvurdu. İptal talebinin gerekçesinde, kanunun 6'ncı
maddesinde yer alan 'noksan alınan tedbir' kavramının belirli olmadığı,
'tamamlattırmak' ibaresinin ise mülkiyet hakkını ihlal ettiği, 'gösteri,
yürüyüş ve karışıklıkların önlenmesi amacıyla genel kolluk kuvvetleri gelinceye
kadar önleyici tedbirleri almak' ibaresinin toplantı ve gösteri yürüyüşü
düzenleme hakkını sınırlayıcı nitelikte olduğu, 'halkın sükun ve istirahatini
bozanları ve başkalarını rahatsız edenleri' kavramının açık olmadığı,
'engellemek' ibaresinin ise hangi iş, işlem ve eylemleri kapsadığının belirli
olmadığı belirtildi.
TOPLANTI VE GÖSTERİ
YÜRÜYÜŞÜ HAKKINA SINIRLAMA VURGUSU
AYM kararında, dava konusu kuralda; bekçilerinin önleyici ve
koruyucu görev ve yetkileri kapsamında konut, iş yeri ve araçların sahiplerinin
noksan aldıkları tedbirlerin neler olduğunun açıklanmadığı belirtildi. Kararda,
yeterli kanuni ilke ve çerçeveyi öngörmemesi nedeniyle kuralın belirsiz olduğu,
kamu düzenini bozacak eylem ve durumların mahiyeti, boyutu ve sınırlarının
neler olduğu belirlenmediği değerlendirmesinde bulunuldu. Ayrıca, 'kamu
düzenini bozacak mahiyetteki gösteri, yürüyüş ve karışıklıkların önlenmesi
amacıyla genel kolluk kuvvetleri gelinceye kadar önleyici tedbirleri alma'
yetkisi veren düzenlemenin, toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkına
sınırlama getirdiğine vurgu yapıldı.
Mahkeme, kanunda bekçilere verilen, 'halkın sükun ve
istirahatini bozanları ve başkalarını rahatsız edenleri engelleme' yetkisine
ilişkin kuralı da iptal etti. İptal gerekçesinde, kuralda yer alan eylemlerin
kabahat kapsamındaki eylemler olarak mı değerlendirileceği, engellemenin
kapsamı, hangi yetkileri içerdiği ve sınırları konusunda bir belirleme bulunmadığı
anlatıldı.
EL İLE DIŞTAN ARAMA
YAPAMAYACAK
Bekçilere el ile dıştan kontrol yetkisi veren düzenleme de
Anayasa’ya aykırı bulundu. Kararda söz konusu düzenlemenin, 'kişilerin özel hayatına
saygı gösterilmesini isteme hakkına' sınırlama getirdiği kaydedilerek, kuralın
hem belirsizlik içerdiği hem de keyfiliği önleyecek güvenceleri sağlamadığı
belirtildi.
AYM’nin iptal ettiği maddeler arasında, bekçilere, 'görev
bölgeleri içinde bulunan konut, iş yeri ve araçlar gibi malların korunmasında
sahipleri tarafından noksan alınan tedbirleri tamamlattırma' yetkisi de yer
aldı. Kararda, "Bekçilerin önleyici ve koruyucu görev ve yetkileri
kapsamında konut iş yeri ve araç sahiplerinin noksan aldıkları tedbirlerin
neler olduğu açıklanmadığı gibi, bu tedbirlerin tamamlanmasından ne anlaşılması
gerektiği, bu yetkinin kapsam ve sınırları ile nasıl gerçekleştirileceğinin
belirli olmadığı, yeterli kanuni ilke ve çerçeveyi ön görmemesi nedeniyle kuralın
belirsiz olduğu sonucuna ulaşılmıştır" değerlendirmesi yapıldı.
BAKANLIK
YÖNETMELİĞİNE BIRAKILAMAZ
Bekçilerin istihdamı ve işe alınmalarından sonraki
hiyerarşilerine ilişkin düzenlemeler de iptal edildi. Mahkeme, bekçilerin
istihdamı için 'İçişleri Bakanlığı'nca çıkarılan yönetmelikle belirlenen
eğitim, yaş, sağlık ve fiziki yeterlilik gibi özel şartlar aranır' ve 'çarşı ve
mahalle bekçisi olarak istihdam edilmek için İçişleri Bakanlığı'nca çıkarılan
yönetmelikte belirlenen usul ve esaslara göre yapılacak giriş sınavında
başarılı olmak şarttır' şeklindeki hükümleri de Anayasa'ya aykırı buldu.
ASTLIK-ÜSTLÜK
İLİŞKİSİ
Kanunun 2'nci maddesinde yer alan ve bekçilerin amirlerinin
meslek hiyerarşisi içinde belirlenmesini düzenleyen hüküm de iptal edildi.
İptal kararında, söz konusu düzenlemede bekçilerin astlık-üstlük ilişkisi
içerisinde mesleki hiyerarşideki konumları ve amirlerinin kimler olduğunun
açıklanmadığı belirtilerek, "Amirlerinin nasıl ve hangi ölçütler dikkate
alınarak tespit edileceği açık ve net biçimde ifade edilmediğinden belirli ve
öngörülebilir nitelikte bir düzenleme içermeyen kural kanunilik ilkesine
aykırıdır" denildi.
KİMLİK KONTROLÜ DEVAM
EDECEK
Ayrıca, bekçilere, 'suç işlenmesi, suçun faillerinin ya da
aranan kişilerin kimliklerini tespiti ile mevcut ve muhtemel tehlikeleri
önleme' amacıyla kişileri durdurma ve kimlik tespiti yetkisi veren düzenlemenin
iptal talebi ise reddedildi. Bekçilere, kimlik ya da belge göstermekten ve
açıklamada bulunmaktan kaçınan ve yalan beyanda bulunulması nedeniyle kimliği
belirlenemeyen kişileri 'tutma' yetkisi veren düzenleme de Anayasa’ya aykırı
bulunmadı.
SİLAH KULLANMA
YETKİSİNİN İPTALİ İSTEMİNE RET
Mahkeme, bekçilere silah kullanma yetkisi verilen
düzenlemenin iptali talebini de reddetti. Ret kararının gerekçesinde, bekçilere
bu yetki verilirken Polis Vazife ve Salahiyet Kanunu’na atıfta bulunulduğu
belirtilerek, "Saldırıları etkisiz kılmak ve hakkında tutuklama, gözaltına
alma zorla getirme veya yakalama emri verilmiş kişileri ya da suç üstü halinde
şüphelileri yakalamak amacıyla silah kullanılabileceğinin hüküm altına
alındığı, böylece yetkinin veriliş amacına aykırı ve orantısız şekilde
kullanılmasını engelleyecek güvenceye yer verildiği görülmektedir"
denildi.
Batı Akdeniz’de rüzgarın öğle saatlerinden itibaren fırtına şeklinde esmesi bekleniyor.
Türkiye'nin ilk tarım fuarı olan ‘Hasyurt Tarım Fuarı’nın 27’ncisi bu yıl 8-10 Mayıs tarihlerinde Finike’de yapılacak. Sektör dinamiklerinin buluşacağı Hasyurt Tarım Fuarı’na 50 binin üzerinde ziyaretçi katılması bekleniyor.
Milli Savunma Bakanlığı, Irak’ın kuzeyindeki barınma alanlarından kaçan 2 PKK’lı teröristin Habur’daki Hudut Karakoluna teslim olduğunu açıkladı.
Meteoroloji 4.Bölge Müdürlüğü, yarın Batı Akdeniz’in batısında (Fethiye – Kumluca) arası öğle saatlerinden itibaren, Antalya Körfezi’nde ise cumartesi günü fırtına beklendiğini bildirdi.
Meteoroloji’den yapılan açıklamaya göre, Batı Akdeniz’in batısında ve Antalya Körfezi’nde fırtına bekleniyor.
Antalya’nın Korkuteli ilçesinde etkili olan sağanak yağışın ardından dolu yağdı. Kısa sürede etkili olan dolu yağışı nedeniyle ağaç ve araçların üzeri beyaza örtüyle kaplandı.
Şırnak’ta devriye görevi sırasında meydana gelen trafik kazasında şehit olan Jandarma Asb. Çvş. Mustafa Şen’in (23) cenazesi memleketi Antalya’da defnedildi. Anne Ayşe Şen, “Kıyamadım, doyamadım bebeğim” diyerek gözyaşı dökerken, Baba İsmail Şen de şehidin tabutuna sarılıp ağladı.
Ankara’daki evinde Münih Teknik Üniversitesi’ndeki yüksek lisans eğitimi için mülakata girdiği görüşmede kalp krizi geçiren ODTÜ Fizik Bölümü son sınıf öğrencisi Teoman Mehmet Arslan, memleketi Antalya’da son yolculuğuna uğurlandı.
Batı Akdeniz’de rüzgarın yarın fırtına şeklinde esmesi bekleniyor.
Milli Savunma Bakanlığı, Irak’ın kuzeyindeki Hakurk bölgesinde tespit edilen 5 PKK'lı teröristin düzenlenen hava harekâtıyla etkisiz hâle getirildiğini açıkladı.
© Copyright © 2022 Lider Gazete, Sitemizde bulunan yazı, video, fotoğraf ve haberlerin her hakkı saklıdır. İzinsiz veya kaynak gösterilmeden kullanılamaz