Ahmet ARĞILLI /Zehra TEKECİ

Rusya’nın 2014’te Ukrayna'nın doğusundaki Donetsk ve Luhansk bölgelerinin büyük bir bölümünü ele geçiren Rus yanlısı isyancıları desteklemesi iki ülke arasında gerginlik yaşanmıştı. Gerginlik Rusya'nın Donetsk ve Luhansk'ın bağımsızlığını tanıdığını duyurması ile krize dönüşmüştü. Bu kriz sonrası Putin’in NATO’nun genişlemesinin engellenmesi, Rusya sınırı yakınlarında silah dağıtımının durdurulması ve Ukrayna'nın NATO'ya dahil edilmemesini talebinin reddedilmesi Rusya’yı harekete geçirdi. Putin dün sabah erken saatlerinde Donbas bölgesine askeri operasyon başlattığını duyurdu.

“DERHAL KARŞILIK VERİLECEK”

Putin konuya ilişkin yaptığı açıklamada, “Ukrayna'nın işgali, Rusya'nın planları dahilinde değil. Kırımlılar seçimini yaptı. Adımlarımız tehditlere karşı öz savunmadır. Dış güçlere seslenmek istiyorum. Kim Rusya'ya tehdit oluşturmaya çalışırsa, derhal karşılık verilecek. Rus halkının desteğine güveniyorum. Ukrayna topraklarını işgal etme niyetimiz yok. Operasyonun amacı sivillerin hayatını korumak " diye konuştu.

“KENDİMİZİ SAVUNACAĞIZ”

ABD'li yetkililer Rusya'nın operasyonunun Donbas'la sınırlı kalmayacağını, Ukrayna'ya tam kapsamlı bir işgal hareketi düzenlemeye hazır olduğunu öne sürerken, Ukrayna yetkilileri de Rusya'nın topyekun işgal başlattığını duyurdu. Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy açıklamasında, "Eğer canımıza, özgürlüğümüze, çocuklarımıza saldırılırsa, kendimizi savunacağız, saldırmayacağız, kendimizi savunacağız" dedi. Zelenskiy ülkeye havadan ve karadan füze saldırıları olduğunu belirterek, halkı sukunete davet etti. Rusya'nın askeri müdahalesinin ardından halkı orduya katılmaya çağıran Zelenskiy,  isteyen her Ukraynalıya silah vereceklerini söyledi. Ayrıca Rusya ile tüm diplomatik ilişkilerin kesildiğini duyurdu. Zelenskiy ayrıca yaralı askerler için kan bağışı çağırısında bulundu.

“ÇOK SAYIDA ÖLÜ VE YARALI VAR”

Açıklamaların ardından Ukrayna'da sıkıyönetim ve OHAL ilan edildiği duyurulurken, Başkent Kiev'de ve ülkenin birçok şehrinde eş zamanlı patlama sesleri duyuldu. Ukrayna sınır güvenlik birimlerini ülkenin kuzey sınırı boyunca topçu saldırısına uğradığını ve Rus ordusunun ülkenin doğusundaki birliklerini yoğun bir biçimde bombaladığını duyurdu. Açıklamada ayrıca Ukrayna Hava Kuvvetleri’nin Rusya'nın saldırısına karşı cevap verdiğini ve püskürttüğünü belirtildi.

Rus birlikleri ve tanklarının farklı yönlerden Ukrayna topraklarına girdiği ifade edilirken, bir konvoyun Belarus’tan başkent Kiev’in kuzeyine geçtiği, bir başka konvoyun da Kırım’dan Ukrayna’ya girdiği ifade edildi. Öte yandan Ukrayna Sivil Havacılık Kurumu, Ukrayna hava sahasının tüm sivil uçuşlara kapatıldığını açıklarken, Rusya da Ukrayna ve Belarus sınırındaki tüm sivil uçuşların durdurulduğunu duyurdu.

“PUTİN’DEN SİLAH BIRAKMA ÇAĞRISI”

Ukrayna Silahlı Kuvvetleri Askeri havalimanların ve karargahların saldırıya uğradığını duyururken Vladimir Putin, Ukrayna'nın doğusundaki muharebe bölgesinde bulunan Ukraynalı askerlere silahlarını bırakıp evlerine dönmeleri çağrısında bulundu. Şehrin çeşitli yerlerinden gelen siren ve patlama seslerini duyan vatandaşlar ise otomobilleriyle şehri terk etmeye çalışırken, otoyollarda trafik yoğunlaştı. İnsanlar ayrıca benzin istasyonları ve bankamatikler önünde de kuyruklar oluşturdu.

“DÜNYA RUSYA’YA HESAP SORACAK”

Operasyonların başlatılmasının ardından dünya liderleri Rusya’nın kararına ilişkin arka arkaya mesajlar yayımladı. ABD Başkanı Joe Biden açıklamasında, tüm dünyanın dualarının Ukrayna ile olduğunu belirterek, "Putin, felaket bir şekilde can kaybı ve acı getirecek kasti bir savaşı seçti. Bu saldırının getireceği ölüm ve yıkımın tek sorumlusu Rusya'dır. ABD ve müttefikleri birlik ve kararlılıkla karşılık verecektir. Dünya, Rusya'dan hesap soracak. G7 liderleri ile görüşeceğim. ABD, müttefiklerimiz ve ortaklarımız Rusya'ya ağır yaptırımlar uygulayacak " dedi.

NATO LİDERLER ZİRVESİ YARIN TOPLANIYOR

İngiltere Başbakanı Boris Johnson ise Putin’in Ukrayna'ya yönelik sebepsiz bir saldırı başlatarak kan dökme ve yıkım yolunu seçtiğini belirterek, NATO’dan acil toplantı talep etti. NATO Liderler Zirvesi yarın videokonferans yöntemi ile toplanacak.

“TÜRKİYE VATANDAŞLARI İÇİN HAREKETE GEÇECEK”

Rusya ve Ukrayna arasında başlayan savaş nedeniyle Türk Hava Yolları (THY) ve Pegasus Hava Yolları da Ukrayna'ya gerçekleştirilecek olan tüm uçuşların iptal edildiğini açıklarken, Türkiye Ukrayna'dan ayrılmak isteyen Türk vatandaşları için gerekli destek ve yönlendirme sağlayacağını duyurdu. Dışişleri Bakanlığı, Ukrayna'da yaşayan Türk vatandaşlarından mevcut aşamada evlerinde ya da güvenli bir yerde kalmalarını ve seyahatten kaçınmalarını istedi. "Ülkeden ayrılmak isteyenler için gerekli destek ve yönlendirme sağlanacaktır" diyen Bakanlık, çeşitli kentler için irtibat telefon numaraları paylaştı.

“OKUYUNCA ÇOK ENDİŞELENDİK”

Konuya İlişkin Lider Medya’ya açıklamalarda bulunan Ukrayna’nın Harkov kentinde yaşayan tıp fakültesi öğrencisi Can Kanak ise, güne sabah saatlerinde duydukları bomba ve füze sesleri ile uyandıklarını anlattı. Büyük korku yaşadığını ifade eden Kanak, “Sabah bu seslere uyandık. Haberleri okuyunca çok endişelendik. Füze ve bomba sesleri her yerden duyuluyor. Az önce evimin çok yakınına bir bomba düştü. Deprem oldu zannettik. 4 arkadaşım ile eve kapandık. Su almak için bile dışarı çıkmaya cesaret edemiyoruz. Uçuşlar durduğu için dönemiyoruz, büyük ikilemde kaldık. Ölmekten korkuyoruz. Ailelerimiz çok endişeli. Bulunduğumuz binadaki diğer Ukrayna vatandaşları evlerini terk etti sadece biz kaldık. Sivillere saldırı olduğunu düşünüyoruz.  Şu an burada her şey çok kötü durumda. Ülkemize güveniyoruz ve bizi en yakın zamanda tahliye edeceklerine inanıyoruz” diye konuştu.

 “GÜVENLİK ZİRVESİ TOPLANDI”

Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik askeri müdahalesinin ardından Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan başkanlığında Güvenlik Zirvesi toplandı. Cumhurbaşkanlığı yerleşkesinde gerçekleştirilen zirve sonrası konuşan Erdoğan,” Rusya'nın Ukrayna'ya başlattığı askeri harekatı kabul edilemez bulduğumuzu ve reddettiğimizi belirtiyorum. Uluslararası hukuka aykırı gördüğümüz bu adım, bölgenin barış, huzur ve istikrarına vurulmuş ağır bir darbedir. Her ikisini de dost ülkeler olarak gördüğümüz, yakın siyasi, ekonomik, sosyal ilişkiler içinde bulunduğumuz Rusya ve Ukrayna'nın karşı karşıya gelmiş olmasından dolayı samimi olarak üzüntü duyuyoruz." diye konuştu. Erdoğan, Türkiye'nin Ukrayna'nın toprak bütünlüğünü korumak için verdiği mücadeleyi desteklediğini, telefonla görüştüğü Ukrayna Başkanı Zelenskiy'e de tekrar ifade ettiğini söyledi.

NASIL ETKİSİNİ GÖSTERECEK?

Türkiye’nin turizm kaynağı iki ülke arasında yaşanan savaş durumunun ülkede nasıl bir etkisi olacağına ilişkin Lider Medya’ya açıklamalarda bulunan Batı Akdeniz İhracatçılar Birliği (BAİB) Başkanı Ümit Mirza Çavuşoğlu, Türkiye’nin bu konudaki tutum ve duruşunun çok önemli olduğunu vurguladı.

Özellikle turizm ve ihracatın bu süreçten etkileneceğini belirten Çavuşoğlu, “Bu durum ihracat ve turizmi çok ciddi etkileyecek. Sadece Ukrayna değil Rusya yönünden de etkiler göreceğiz. Şu an tüm hava yolları ve sınır kapılarının kapanması nedeniyle ihracatta bir duraklama neden oldu. Ürün sevkiyatımız durdu. Bu süreçte tüm sektörlerde özellikle Antalya özelinde ciddi düşüşler bekliyoruz.  Bu durumun kısa sürede çözüme kavuşmasını bekliyoruz” diye konuştu.

Antalya Tanıtım Vakfı (ATAV) Başkanı Yeliz Gül Ege ise Rusya ve Ukrayna arasında yaşanan savaşın Türkiye’ye yansımasını değerlendirdi. Ege, yaşanan savaş durumu konusunda tüm dünyanın büyük endişe hissettiğini ifade ederek, “Savaş hiç kimseye ve hiçbir yere iyilik getirmez. Umarım bir an önce bu durum en az zararla son bulur” dedi.

Rusya ile geçtiğimiz dönemlerde yaşanan uçak krizinin Türk ekonomisine yansımasını hatırlatan Ege, “Ülke olarak bu durumun içerisinde değiliz ama jeopolitik olarak önemli bir konumda olduğumuz için elbette yansımaları olacaktır. NATO üyesi olduğumuz için bizlerden bir duruş ve görüş beklenecektir. Hükümetimiz umarım kararlarını herkesin adına ve uzun vadede ekonomik ilişkilerimiz gözetilerek alır ve o şekilde adımlar atılır” diye konuştu.

UKRAYNALILAR TEPKİ GÖSTERDİ

Antalya’da yaşayan yerleşik Ukraynalılar, Ukrayna Ailesi Derneği’nin düzenlendiği basın açıklamasında Rusya’nın ülkelerine başlattığı operasyona tepki gösterdi. Muratpaşa’da bulunan Kazım Özalp Caddesi girişinde toplanan yaklaşık 100 kişilik grup, basın açıklaması yaparak gözyaşları içinde operasyonun durdurulmasını istedi.

Açıklamada konuşan Ukrayna Ailesi Derneği Başkanı Vita Mykhaylova, "Rusya Devlet Başkanı Putin Ukrayna’yı yok etmeyi, güç kullanarak topraklarını ele geçirmeyi ve işgal kontrolünü kurmayı amaçlıyor. Ukrayna uluslararası toplumu hemen harekete geçmeye çağırıyor. Vladimir Putin’in Ukrayna’ya karşı saldırganlığı sadece birleştirilmiş ve kararlı adımlar durdurabilir. Ortaklarımız yeni yaptırım paketini derhal hayata geçirmelidir. Ukrayna vatandaşlarının hayatları ve güvenliğinin yanı sıra tüm Avrupa vatandaşlarının güvenliği ve gelecek dünya düzeni ortak tepkimize bağlıdır” dedi.

Antalya Ukrayna Dernek Başkanı Natalya Karaca ise “Her 30 dakikada yeni bir haber geliyor. Rusya saldırıyor. Bütün dünya burada çocuklar kaldı, anne ve babaları orada. 30 dakika sonra ne olacak biz bilmiyoruz. Her şey habersiz oluyor. Her tarafta saldırı başladı. Lütfen bize destek olun. Savaş çok kötü. 22 yıldır burada yaşıyoruz. Türkiye bizi anlıyor. İnşallah yakın zamanda bu bitecek” şeklinde konuştu.