Antalya Ticaret Borsası (ATB) ve Antalya Tarım Konseyi Başkanı Ali Çandır, Lider Haber’de yayınlanan  Turuncu Koltuk programının canlı yayın konuğu oldu. Çandır, üreticiye verilen desteğin artırılması gerektiğini, üreticilerin artan maliyetler nedeniyle üretimden kopmamaları gerektiğini söyledi.  Çandır üretimin önemini her zaman anlattıklarını ve anlatmaya da devam edeceklerini belirterek, “Yıllardır tarım stratejik bir sektördür, devlet politikası haline gelmelidir, suda ve enerjide önemli sorunlar çıkacak dedik. Konuyu pandemi çok iyi şekilde anlattı. Geçtiğimiz ay başlayan Rusya-Ukrayna savaşı tarımın ne kadar önemli olduğunu hem bize hem dünyaya gösterdi. Tarım milli devlet politikasında ilk olacak sektörlerden biri olacağını düşünüyorum” dedi.

“DEVLET OLARAK YARDIMCI OLMAMIZ LAZIM”

Artan maliyetlerin ilerleyen yıllarda daha da artabileceğini ve önemli olan desteklerle üreticiyi üretimden koparmamak gerektiğinin altını çizen Başkan Çandır, “Artan maliyerler umut ediyoruz ki tarımdan kaçacak kadar etkilemesin. 2010 yılında ülkemizde en çok tarımdan kar edilen yıl oldu. 2010 yılından sonra sürekli tarımdaki karlılık düşer hale geldi. Üreticinin maliyeti artmakta, üreticinin geliri azalmaktadır. Son dönemdeki maliyet artışları da bu işi yapılamaz hale getiriyor. Üreticiler yeni sezonda naylon değiştirirken fiyat arttığını, gübrenin ilacın fiyatının yüzde 200-300 arttığını görecekler. Üretmek mi üretmemek mi seçimini yaptıklarında bizim onlara üretmemek seçimini yaptırtmamak için devlet olarak yardımcı olmamız lazım” diye konuştu.

“TARIM YAPAN İNSANLARI KAYBETMEMEMİZ LAZIM”

Bakanlığın üreticiye destek amacıyla dijital platform oluşturduğunu fakat Ziraat Bankası kullanılarak bir tarımsal girdi platformu oluşturması gerektiğini söyleyen Başkan Çandır, “Yeterli finansman olmadığı için üretici ürününü ekerken ilacını gübresini alırken hasat sonu vadeli alıyor. İster istemez bunun üzerine vade farkı, döviz artışı derken yüzden 50’lik finansman gideri oluşuyor. Ziraat Bankası kanalıyla alırsak üreticinin maliyetini yüzde 30 civarında düşürebiliriz. Üreticiyle birlik hareket ederek alımlar ortak yapılabilir. Burada temel unsur; şuursuz bir desteklemeyle bu insanları tarımın içinde tutmamız ve desteklememiz gerekiyor. Tarımdan çıktıktan sonra üreticiyi tekrardan tarıma sokmak çok zor. Şuanda tarım yapan insanları kaybetmememiz lazım” dedi.

“80 MİLYON DOLAR ALACAĞIMIZ VAR”

Rusya-Ukrayna krizinin başından bu yana ihracatın geçen yıla oranla yarı yarıya düştüğünü ve Türkiye’nin iki ülke arasında toplam 80 milyon dolar alacağı olduğunu söyleyen Başkan Çandır konuyla ilgili şöyle konuştu:

“Uzun yıllar ördüğümüz ticaret ağımız var. Savaşın başladığı günden itibaren konunun  takipçisi olduk. Hemen bir rapor hazırladık. Başta Cumhurbaşkanımız, Milletvekillerimiz ve il başkanlarımıza bu raporu ulaştırdık. Bu rapor 2 aşamadan oluşuyor. İlk olarak mevcut durumun tespiti, ikincisi ise sektörün beklentileriyle talepleri ve önerilerinden oluşuyordu. Tespitlerde Ukrayna’ya yaptığımız satışlardan ciddi alacağımız olduğunu gördük. Bunlar güvene dayalı ticaret olduğu için. 20 Aralık’tan itibaren yapılan ihracatların toplamı 16 milyon dolar. 10 Şubat’tan sonra gönderilen malların tutarı da yaklaşık 6 milyon dolar civarında. Orada çöp olan, alıcıya ulaşmayan ürünlerimiz var. 1 milyon dolarlık gitmiş çiçeğimiz var. Rusya-Ukrayna arasında toplam 80 milyon dolarlık ürünümüz var. Rusya’da ruble sıkıntısı çıktı. Paranın gelmeme riski var. Ambargolar nedeniyle Rusya’dan para getirmekte zorlanıyoruz. Geçiş kapımız Ukrayna’ydı, şuan Gürcistan, Ermenistan yolunu deniyoruz. Geçen seneye oranla yarı yarıya düştü çıkışlarımız. Kapatılan limanların açılmasını talep ediyoruz ki deniz yoluyla gönderim yapalım. Parayı Türkiye’ye getirebileceğimiz bir mekanizmanın olmasını istiyorlar. Bunu da zaten biz geçmişte başka ülkelerle yapmışız yine yapacağımıza inanıyoruz.”

“İHRACAT OLMAZSA OLMAZ”

Başkan Çandır, ihracatın daralması iç piyasayı hareketlenir iddialarına açıklık getirdi. İhracat olmazsa üretimin de olmayacağını söyleyen Başkan Çandır, yanlış bir bakış açısı olduğunun altını çizerek, “Antalya’daki üreticinin tamamına yakını ihracata yönelik üretim yapan insanlar. İhracat olmazsa bu insanları üretimde tutamayız. Bu bakış açısı yanlış. İhracat kapılarımızı açık tutmamız gerekiyor ki biz bu iklimin getirdiği avantajı ülkemize döviz olarak geri getirelim” ifadelerini kullandı.