Tüm dünyayı etkileyen Covid-19 salgınında, virüsten korunmanın en önemli etkenlerinden biri hijyen oldu. Virüsü öldürdüğü belirlenen yüksek derecedeki alkol bazlı kolonya ve dezenfektan ürünlerinin kullanımı hem Türkiye’de hem de dünyanın birçok ülkesinde rekor seviyede artış gösterdi.

COVİD-19 ÜRÜNLERİ

İstanbul Kimyevi Maddeler ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (İKMİB) Başkanı Adil Pelister, Türkiye genelinde Covid-19 ile mücadele amaçlı kullanımı artan ve genel olarak 'Covid-19 ürünleri' olarak isimlendirdikleri dezenfektan, kolonya, tanı kitleri, sabun gibi ürünlere ciddi talep artışı yaşandığını belirterek, ihracat rakamlarını açıkladı.

HAYATİ ÖNEME SAHİP

İKMİB Başkanı Adil Pelister, 2020'de kimya sektöründe pandemi döneminde medikal, ilaç, dezenfektan, kolonya, sabun gibi ürünleri barındıran alt sektörlerde talep artışı olduğunu söyledi. Özellikle hijyen ve temizlik, medikal ürünler, tek kullanımlık plastikler, ambalaj gibi ürünleri üreten alt sektörlerin, pandemi sürecinde üretimlerine ara vermediğini belirten Pelister, “Böylece sektörümüzün ne kadar hayati bir öneme sahip olduğu bir kez daha anlaşıldı" dedi.

İHRACAT 524 MİLYON DOLARI AŞTI

Kimyevi maddeler ve mamulleri sektöründe yer alan dezenfektan, kolonya, ilaç, sabun ve tanı kitleri olmak üzere Covid-19 ihracatının 2020 yılında 2019'a göre yüzde 212,73 artış gösterdiğini açıklayan Adil Pelister, 524,4 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirildiğini kaydetti.

İLK SIRADA DEZENFEKTAN

Pelister, 2020 yılında Covid-19 ürünlerinde 277 milyon 348 bin dolar ile en çok dezenfektan ihracatı yapılırken, en çok ihracat artışının da yüzde 878,67 gibi rekor artışla yine dezenfektanlarda olduğunu söyledi. Tanı kitleri ihracatının yüzde 169,12 artışla 117 milyon 787 bin dolarla ikinci sırada olduğunu belirten Pelister, sabun ihracatının yüzde 17,84 artışla 85 milyon 501 bin dolarla üçüncü sırada olduğunu dile getirdi. Pelister, “Kolonya ihracatı yüzde 208,99 artışla 28 milyon 253 bin dolar ile dördüncü, ilaç ihracatı yüzde 11,8 artışla 15 milyon 525 bin dolar ile beşinci sırada yer aldı" diye konuştu.

EN ÇOK İHRACAT YAPILAN ÜLKELER

İKMİB Başkanı Pelister, 2020 yılında dezenfektan ihracatında ilk üçte yer alan ülkeleri ise şöyle sıraladı:

“İlk 3 ülke ABD, İngiltere ve Almanya olurken, tanı kitleri ihracatında Azerbaycan-Nahçivan, Irak ve İtalya, sabun ihracatında Irak, ABD ve İsrail, kolonya ihracatında Almanya, Hollanda ve Irak, ilaç ihracatında ise İtalya, İspanya ve Almanya ilk üçte yer aldı.

ELLER İÇİN DEZENFEKTAN UYARISI

Pandeminin çıktığı ilk aylarda yaşanan etil alkol sıkıntısının Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı'nın benzinde yüzde 3 etil alkol kullanımını üç ay süreyle ertelemesiyle çözüldüğünü belirten Pelister, dezenfektan kullanımında üretim ve son kullanma tarihi ile Sağlık Bakanlığı ruhsat iznine dikkat edilmesi uyarısında bulundu. El için el antiseptiği öneren Pelister, dezenfektan kullanılacaksa eğer günde maksimum 5 kez kullanıp, ellerin dezenfektan yerine suyla 20 saniye kadar yıkamanın virüsten korunmak için daha faydalı olacağını da kaydetti.

KOLONYANIN ÖNEMİNİ GÖRMÜŞ OLDUK

Kolonyanın ise Türk gelenek göreneklerinde önemli bir yer tuttuğunu belirten Pelister, “Bayramlarda büyüklerimiz kolonya ikram eder, dolayısıyla o zamanlar bile bilmeden de olsa bakteri ve virüsleri öldürmek için kolonya kullandığımızı görmüş olduk. Aslında kolonyayı da dünya çapında tanıtmamız için pandemi dönemi önemli oldu. Dünyaya kolonya ihracatımız iki misli arttı. Kolonyanın ne kadar önemli hijyen sağlayan bir ürün olduğunu da görmüş olduk böylece" dedi.

ÜRETİM KAPASİTE VERİLERİ

Antalya Ticaret ve Sanayi Odası (ATSO) Başkanı Davut Çetin, dezenfektan, kolonya, sabun gibi ürünlerin kullanımında koronavirüs nedeniyle ciddi bir yükseliş olduğunu söyledi. Antalya'da 2019 yılında 276 bin kilogram olan üretim kapasitesinin, 2020 yılında iki kat artarak, 589 bin 196 kilograma yükseldiğini söyledi. 2019 yılı üretim kapasitesi 2 milyon 89 bin 406 kilogram olan el dezenfektanı üretim kapasitesinin ise 2020'de 8 kata yakın artarak, 17 milyon 95 bin 271 kilograma yükseldiğini açıkladı.

KOLONYA DÜNYAYA YAYILDI

Sabunda ise 2020 üretim kapasitesinin 20 milyon 802 bin 264 kilogram olduğunu belirten Çetin, bu verilerin kesin üretim miktarları olmadığını, üretim kapasitesini içerdiğini ve ilgili firmaların kapasitelerinin ne kadarını kullandığına ilişkin veri olmadığını dile getirdi. Türkiye'ye özgü kolonyanın ise pandemiyle birlikte tüm dünyada kullanılan bir ürüne dönüştüğünü belirten Çetin, “Bundan sonraki süreçte de Türkiye Covid-19 ürünlerinde dünyanın en iyi ihracatçılarından biri olacak. Üretime çok hızlı adapte olabiliyoruz" dedi.

RENGARENK YÖRESEL KOLONYALAR

Antalya'da 15 yıldır kolonyacılık yapan ve Türkiye'nin tüm yöresel kolonyalarının normalin dışında özel tasarım şişeler ve renklerde satışını yapan Rüveyde Yılmazer, pandemiyle birlikte 80 derece alkol düzeyindeki limon kolonya satışının ciddi düzeyde arttığını söyledi. Diğer parfüm tadındaki kolonya türlerinin de hem dezenfektan hem parfüm niyetine yine bu dönemde revaçta olduğunu belirten Yılmazer, “Her yöremizin ünlü kolonyalarını getiriyoruz. Yalova geceleri, Balıkesir'in nergis ve yasemini, Düzce'nin tütünü gibi her yöremize ait kolonyaları getiriyoruz" diye konuştu.

NİKAH ŞEKERİ YERİNE KOLONYA

Daha önce otellere süslü özel şişelerde ve üzerine isim yazılı müşterilere hediye amaçlı kolonya satışı yaparken turizm olmadığı için bu alanda eksiklik yaşandığından bahseden Yılmazer, ancak bunun yerine düğün, nişan gibi etkinliklerde artık nikah şekeri yerine üzerinde gelin-damat ismi yazılı, küçük süslü şişelerde hediye olarak kolonya dağıtıldığını kaydetti. Yılmazer, genel anlamda limon kolonyası satışlarının yüzde 80 civarında arttığını, fiyatlarda ise 2019'da 25 lira olan 1 litrelik kolonyanın şişesine göre 35-40 TL'ye yükseldiğini söyledi.

CEP KOLONYA VE DEZENFEKTAN

2020'de pandemiden dolayı bugüne kadar alışık olunmayan bir süreç olduğu için kolonya ve dezenfektan ürünlerinde talep patlaması yaşandığını belirten eczacı Mustafa Uygur Çelebi, ilk dönem bu talebi karşılamakta zorluk yaşadıklarını anlattı. Çelebi, “Ama sonraları Dünya Sağlık Örgütü'nün formülasyonuna göre Antalya Eczacılar Odası da üretim yaptı. Kendi dezenfektan ve kolonya üretimlerimizi uygun fiyatlara halka sunmaya başladık. Bu süreçte özellikle küçük, cepte taşınabilir dezenfektan ve kolonya talebinde de ciddi artışlar yaşandı" dedi.

2019-2020 ÜRÜN KARŞILAŞTIRMASI

2019'da 28.3 milyon dolar olan dezenfektan ihracatı, 2020'de yüzde 878'i aşan oranla 277 milyon 348 bin dolara yükseldi. Tanı kitleri 2019'da 43.7 milyon dolar iken, 2020'de yüzde 169 artışla 117 milyon 787 bin dolar oldu. Sabun ihracatı 2019'da 72.5 milyon dolar iken, 2020'de yüzde 18'e yakın artışla 85 milyon 501 bin dolar oldu. Kolonya ihracatı 2019'da 9.1 milyon dolar iken 2020'de yüzde 208'i aşan artışla 28 milyon 253 bin dolara çıktı. İlgili ilaçların ihracat rakamı ise yüzde 11.8'lik artışla 15.5 milyon dolar oldu.

DEZENFEKTANDA ÜLKELERE REKOR ARTIŞ

ABD'ye 2019'da 124 bin dolara yakın olan dezenfektan ihracatı, yüzde 35 bine yakın artışla 43 milyon 395 bin dolar oldu. İngiltere'ye 2019'da 24 bin dolara yakın ihracat, yüzde 159 bini aşan oranla 38 milyon 38 bin dolara yükseldi. Almanya'ya 2019'da 182 bin dolar iken, yüzde 12 bin 354 artışla 22 milyon 731 bin dolar oldu. Fransa'ya 2019'da 409 bin dolar iken, yüzde 5 bin 342 artışla, 22 milyon 314 bin dolar gerçekleşti. Hollanda'ya 2019'da 129 bin dolar iken, yüzde 14 bin 696 artışla 19 milyon 175 bin dolara çıktı.

KOLONYAYI EN ÇOK ALMANYA ALDI

Türklerin geleneksel kokularından kolonya ihracatında ilk sıradaki Almanya'ya 2019'da 1 milyon 278 bin dolar olan ihracat, 2020'de yüzde 492 artarak 7 milyon 569 bin dolar oldu. Hollanda'ya 2019'da 602 bin dolar iken, yüzde 491 artışla 3 milyon 562 bin dolara yükseldi. Irak'a 2019'da 622 bin dolar iken, yüzde 291 artarak 2 milyon 436 bin dolar oldu. ABD'ye 2019'da 662 bin dolar iken, yüzde 145 artışla 1 milyon 626 bin dolara çıktı. İngiltere'ye 2019'da 461 bin dolar iken, yüzde 245 artarak 1 milyon 596 bin dolara yükseldi.

DHA