Antalya Ticaret ve Sanayi Odası (ATSO) Başkanı Davut Çetin,  Lider Gazete ekibi ile bir araya gelerek, kent ekonomisi hakkında önemli açıklamalarda bulundu. Tüm dünyayı etkisi altına alan pandemi ve beraberinde gelen sorunlar nedeniyle felaketler yılı olarak nitelendirilen 2020 yılının son günlerinde Antalya ekonomisini değerlendiren Başkan Çetin, 2020 yılına ümitli başlandığını belirterek, “Şubat ayında turizm sezonunun açılış toplantısını yaptığımızda Çin’den pandemi sesleri geliyordu ancak biz rahattık. Bu yıl rahat bir şekilde 18 milyon turisti ağırlayacağımızı düşünüyorduk. Maalesef mart ayındaki ilk koronavirüs vakasından sonra her şey tersine döndü. Ondan sonra da kötü bir felaket yılı başladı. Ekonomi marttan sonra durdu denebilir. Psikolojik olarak da sorun yaşadık çünkü ciddi bir belirsizlik vardı. Kimse sürecin nasıl gideceğini hesaplayamadı, herkes virüsle yeni tanışıyordu” dedi.

“İSTİHDAM DESTEKLERİ PANSUMAN OLDU”

Turizmin başkenti Antalya’nın 2020 yılında yeni rekorlara imza atması beklenirken, kabus niteliğinde geçtiğini vurgulayan Başkan Çetin, bu dönemde yapılan istihdam desteklerinin pansuman niteliğinde olduğunu belirterek, “2020 yılına 2019’un 15 buçuk milyonu bulan turist sayısı rekorunu, daha da önemlisi turist başına geliri yukarıya taşımayı hedefleyerek girmiştik. İş dünyası kendisini yeni hedeflere göre hazırladı, istihdamını ona göre planladı. Nitekim 2020’nin ilk 2 ayına 2019’a göre yüzde 30 artışla ocak ayına 186 bin, şubat ayına 202 bin turist ağırlayarak girdik. Ancak mart ayında pandemi her alanda bize kabusu yaşattı” diye konuştu.

“EKONOMİ AFET DURUMU YAŞIYOR”

Antalya ekonomisinin geçen yıla oranla yüzde 15 daraldığının altını çizen Başkan Davut Çetin, Antalya’nın ekonomik olarak pandemiden en çok etkilenen il olduğunu söyledi. Sadece turizm sektöründe yaklaşık 100 bin istihdam kaybı yaşandığını kaydeden Çetin, “Pandemide Antalya olarak 30 milyar lira civarında yeni kredi kullandık, 2-2 buçuk milyar kadar istihdam desteği ve sosyal destek aldık. Buna rağmen 9 aylık verilere baktığımızda Antalya ekonomisinin yüzde 15 küçüldüğünü söyleyebiliyoruz. Turizmde Avrupa’daki soydaşlarımızla birlikte 3,2 milyon ziyaretçi sayısına ulaştık. Yani yüzde 78 düşüş gerçekleşti. Antalya’da sadece turizmde 100 bin civarında istihdam azalması olduğunu tahmin ediyoruz. Son açıklanan eylül ayı zorunlu sigortalı sayısına baktığımızda 640 binden 572 bine inmişiz. Yani yüzde 10,6’lık bir azalma var. Bu fark haziran ayında 140 bindi yani azalış yüzde 23’tü. Tarım ve sanayi sektörlerimiz bu zor dönemde üretmeye devam etmiştir. Ama nihayetinde Antalya, Türkiye’de pandemiden ekonomik olarak en çok etkilenen il olmuştur. Bu sıkıntı bir süre daha devam edecek gibi görünüyor. Antalya ekonomisi şu anda bir afet durumu yaşıyor” ifadelerini kullandı.

BİNLERCE YENİ ŞİRKET AÇILDI

Pandemi döneminde iflas eden firmaların net bir sayısının olmadığını dile getiren Başkan Çetin, “Mart ayından bugüne 845 firma kayıt sildirmiş. Ancak bu rakam geçen sene 2 bin 932 imiş. İflas eden şirket ertesi gün gelip bizde kaydını kapatmıyor. Dolayısıyla ATSO kayıtları da bunu bize net olarak söyleyemiyor. Pandemi döneminde iş yerlerini kapatanların yanı sıra yeni işletmeler açanlarda var. 1 Mart’tan 21 Aralığa kadar 3 bin 541 yeni şirket kaydı yapmışız. Geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 6,88’lik bir artıştan söz ediyoruz. Bunda işini çeşitlendiren girişimci kadar yeni açılış da var. Turizm sektörü krize girince farklı sektörlere yönelme oldu. Bizde yumurtaları ayrı sepetlere koyalım ki hepsi kırılmasın mantığı vardır. Bu mantıkla insanlar farklı sektörlere yatırım yaptı. Öyle olunca yeni şirketler kuruldu. Krizden çıkışın yolları arandı” ifadelerine yer verdi.

 “ÖNCE SAĞLIK DEDİK”

Pandemi sürecinde çalışma tempolarının katlanarak arttığına değinen Çetin, “Bu süreçte ATSO olarak kentimizin öncü kurumlarından birisi olarak sorumluluklarımızı yerine getirme gayretinde olduk. Önce sağlık dedik. Virüsün ülkemize girdiği herkesin belirsizlikten kaynaklı korku ile evlerine kapandığı, maske bulamadığı dönemde ATSO olarak maske için 1 milyon kumaş temin ettik, ilgili kurumlara teslim ettik. İnovatso’da Sağlık çalışanlarımıza 5 bin siperlik ürettik. Acil destek talebimizi dile getirdik. İlk çıkan destek paketinin yetersiz olduğunu dile getirdik. Paket güncellendi. Hemen pandeminin olası etkilerini çalışmaya başladık. Antalya ekonomisinin yüzde 15, yüzde 22 arası küçüleceğini öngördük. Tüm destekleri buna göre talep ettik. Nitekim geldiğimiz nokta tahminlerimizin doğruluğunu gösterdi” dedi.

TOPLANTILAR, TALEPLER, BEKLENTİLER

Başkan Çetin, yaptıkları çalışmalar hakkında da bilgi verdiği açıklamasında, “Komite toplantılarımız online platformlarda devam etti. Bize sürekli bilgi akışı oldu. Turizmde özelikle Antalya’yı tanıtacak olan Dijital turizm-rota Antalya’yı bitirdik. Bu ciddi bir uygulama. Önümüzdeki yıllarda kentimize gelen turistin dışarı çıkmasına, daha kırsal bölgelere gitmesini sağlayacak bir proje. Ayrıca kültür sanat merkezleri kapanınca yeni bir sanal sergiye başladık. Bugüne kadar yapılmış en iyi sergilerden birisidir. Şu anda 18 bin civarında kişi sergimizi ziyaret etti. Öte yandan, URGE-Tarım kümesi, HİSER-Sağlık kümesi, ATSO Global online etkinlikler, ATSO Akademi online eğitimleri, KÖK ödülleri spor salonu, Mesleki eğitimde hamilik meslek lisesi, uçak bakım lisesi, Korkuteli Mermer İhtisas OSB, Inovatso dijitalleşme, e-ticaret eğitimleri, Sektörel konulara çözüm; liman fiyatları, tarsim kapsamının genişlemesi, BAGEV çalışmaları, ISO 10002 Müşteri Memnuniyeti Yönetim Sistemi Belgesi gibi rutin çalışmalarımıza devam ettik” diye konuştu.

“MADE IN ANTALYA”

Diğer yandan Antalya’daki firmaların markalaşması adına üyelerin sürekli bilinçlendirildiğini belirterek, markalaşmanın önemine dikkat çeken Başkan Davut Çetin, “Marka konusu ATSO’nun yıllardır gündemindedir. Hatta 2010 yılı ATSO’nun marka yılıydı. Antalya markalarını “Made in Antalya” çatısı altında toplayıp onları desteklemek amacıyla yola çıkmıştık. 2021’de Türk Patent Enstitüsüne yapılan marka başvurusu adedi Türkiye’nin yüzde 2,74’üydü. 2019’da ise bu oran yüzde 3,53 e çıkmış durumda. Ama halen potansiyelimizi kullanabildiğimizi söyleyemiyorum. Bu konu hem Antalya’nın hem de tüm Türkiye’nin maalesef zayıf karnı. Marka olmak, bunu doğru bir yere konumlandırmak, korumak gerçekten büyük çaba isteyen bir süreç. Biz Oda olarak bu bilinci üyelerimize vermeye çalışıyoruz. Bu yıl bu işi yerel ürünlere ağırlık vererek yapmayı planlıyoruz. Yerel değerlerin markalaşması nispeten daha kolay oluyor. Çünkü yerel ürünün zaten kendisi bir değer barındırıyor” diye konuştu.

‘KÖK’LÜ BAŞARI

Antalya’da fark yaratan kişi ve kurumları gururlandırmak ve takdir etmek amacıyla yürüttüğü 137 yıllık ödüllendirme geleneğini, gelişim ve gelecek odaklı bir revizyonla yenileyen ATSO’nun Kente Önem Katanlar (KÖK) Projesi’yle değer yaratan herkese dokunduğunu kaydeden Çetin, “Geleneksel Törenlerimizi (Vergi Ödül Töreni, Geleneksel Kuruluş Yıldönümü, İnovasyon Yarışması) tek bir çatı altında topladık. Bunu da ATSO’nun köklü yapısını temsil eden KÖK adı altında markalaştırdık. Sadece üyelerimize değil, Antalya’da değer yaratan herkese dokunuyoruz. Her yıl Antalya’ya KÖK’ü kazananlar adına aldıkları ödülü ölümsüzleştiren bir eser bırakmayı hedefliyoruz. Bu bence öncü bir adım. Tüm kurumlara örnek olmasını diliyorum” dedi.

2021 TEMASI ‘AĞ EKONOMİSİ’

ATSO’nun 2021 yılı proje ve çalışma planlamasını anlatan Çetin, “ATSO olarak bu yıl çalışma alanlarımızdan birisi Stratejik Plandı. Önümüzdeki 4 yılı planlıyoruz. Temamız Ağ Ekonomisi olacak. Bu süreçte dijital dönüşüm odaklı projelerimize hız vereceğiz. Antalya 4.0 vizyonu kapsamında veri merkezi çalışmamız sürecek. Bu dönemde kent ekonomisini yaratıcı ekonomilere dayalı olarak büyütmeye yönlendirmeyi hedefliyoruz. Lojistik Merkezi, Bilişim Vadisi gibi projelerin takipçisi olacağız. Antalya markalarını ve yerel ürünlerimizi destekleyeceğiz. Tarım, turizm, sanayi, ticaret entegrasyonunu hayata geçirecek projelerimiz olacak. Bu hedefler doğrultusunda ‘Ağ ekonomisi’ temasının hem pandemiye karşı dayanışma sağlayacağına hem de dijital dönüşüme katkı yapacağına inanıyorum. Antalya’nın pilot il olmasıyla ilgili bir çalışma yapıyoruz. Antalya’nın dijital dönüşümde kesinlikle veri merkezi olarak pilot il olması gerekiyor. 81 ile örnek olacak bir proje” sözlerine yer verdi.

 “HER YENİ TAKVİM YILI ÜMİTLERLE GELİR”

2021 yılı öngörü ve beklentilerini paylaşan ATSO Başkanı Davut Çetin, 2021 yılında gündemin yine pandemi olacağını düşündüğünü söyledi. Çetin, “Aşı süreci başarılı olsa bile bu etki bir anda ortadan kalkmayacaktır. Dolayısıyla 2021 de çok kolay bir yıl olmayacak. Ancak bizim enseyi karartma lüksümüz yok. Her yeni takvim yılı yeni ümitlerle gelir. Biz de bu ümitle önümüze bakıyoruz. Pandemi hayatımızda birçok şeyi değiştirdi, değiştirmeye de devam edecek. Kısacası bu travma ticari hayattan sosyal hayata kadar hayatımızın her alanını değiştirecek” diye konuştu.

FATMA ARSLAN, MAHSUM ALTAŞ