Sorgun Halk Plajı'nda gece saatlerinde yumurtalarından çıkan caretta carettaların, deniz yerine caddeye gitmesi nedeniyle her gün onlarca yavru hayatını kaybediyor. Deniz Kaplumbağaları Akdeniz Fokları Kum Zambakları Koruma ve Yaşatma Derneği (DEKAFOK) Başkanı Seher Akyol, plaj çevresindeki aydınlatmaların caretta caretta yavrularının yollarını şaşırmasına neden olduğunu söyledi. Akyol, deniz kaplumbağalarının yumurtlama ve yavruların yuvadan çıktıkları dönemde aydınlatmaların kapatılmasını belediye yetkililerinden talep ettiklerini, ancak yanıt alamadıklarını söyledi.

200'ÜN ÜZERİNDE YAVRU CARETTA ÖLDÜ

Seher Akyol, sabaha karşı yuvalarından çıkan yavru deniz kaplumbağalarının, yola yönelip araçlar tarafından ezildiğini anlatarak, "Cadde üzerinde ezilmiş 11 yavruyu saat 06.00 civarında bulduk. Işıkların fazla olması, sahildeki yavruların ışıklara yönelmesi sonucu son olarak 11 yavru öldü. Her gün 10-15 civarı yavru ezilerek ölüyor. Ortalama 200 civarında yavru öldü. Yetkililerden yardım istiyoruz" dedi.

SAHİLDEKİ AYDINLATMA YUVALAMA SAYISINI AZALTTI

Akyol, plaj çevresindeki ışıklandırma sisteminin saat 22.00'den sonra kapatılması gerektiğini söyledi. Aydınlatma nedeniyle çok sayıda dişi deniz kaplumbağasının sahile gelmediğini anlatan Akyol, "İnsanlar yuvalara dokunabiliyor, kazıyor, yuva çıtalarını söküyor. Işığın verdiği zarar insanlar kadar değil. Yavruların çıkışının ne zaman olacağı belli olmuyor. Aydınlatma bulunmayan 1100 metrelik Mendirek Sahili'nde 86 yuva, aydınlatması olan 1300 metrelik halk plajı alanında 40 civarında yuva var. Geçen sene plajda ışık yoktu, 100'e yakın yuvalama sahası vardı" diye konuştu.

YAPAY IŞIKLAR YAVRU CARETTALARI ŞAŞIRTIYOR

Akdeniz Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Cengiz Deval, şunları söyledi:

"Kıyılardaki yapay ışıklar, deniz kaplumbağalarını ve doğal hayatı olumsuz etkiliyor. Birinci etkisi, yumurtlamak için kıyıya çıkan dişi kaplumbağaların sayısını düşürüyor. İkinci etkisi ise yapay ışıklar altında yumurtadan yeni çıkan yavru kaplumbağalar oryantasyonlarını kaybediyor, denize gitme süreleri uzuyor, bazen ters tarafa gidiyorlar. Özellikle ay ışığı olmadığı zamanlar, yapay ışıklara gidiyorlar. Denize gidebilseler bile bu alanda çok zaman kaybettiklerinden denize ulaştıklarında yorgun oluyorlar. Böylelikle denizdeki yırtıcılara karşı daha korumasız kalıyorlar."

'ÖNLEM ALINDI'

Yavru deniz kaplumbağalarının yolda araçlar tarafından ezilip ölmesi sonrasında Manavgat Belediyesi tarafından yazılı açıklama yapıldı. Bölgede yuvalama alanı oluşturan deniz kaplumbağaları ve kum zambaklarının korunması için her türlü tedbirin alındığı belirtilen açıklamada, şöyle denildi:

"Caretta carettalar düşünülerek komplike reflektör yapısı ile ışık kaynağı gizlenen ve homojen aydınlatma sağlayan, aynı zamanda 3000 K ışık sıcaklığına sahip aydınlatma teknolojisi kullanılarak hem vatandaşların keyifle vakit geçirmesi sağlanmış, hem de caretta carettaların yaşam alanları aydınlatma yönünden korunmuştur. Ayrıca bir hafta önce ilave olarak pergoleli oturma alanlarındaki aydınlatmaların denize bakan kısımları da siyaha boyanarak ekstra önlem alınmıştır. Bunun dışında Boğaz sahilimizde kullanılan aydınlatma armatürleri carettaların yönlerini şaşırtacak olan ayışığı renginde değildir."

DHA