Pediatrik Hematoloji ve Genetik Uzmanı Prof. Dr. Duran Canatan, Türkiye'de nadir hastalıkların yüksek olma nedeninin akraba evliliği olduğunu belirterek, "Yaklaşık 5 milyon kişi bu durumdan etkilenmekte" dedi.
Antalya'da Çocuk Kan ve Genetik Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Duran Canatan, 28 Şubat Dünya Nadir Hastalıklar Günü dolayısıyla açıklamalarda bulundu. Prof. Dr. Canatan, birden fazla sistemi etkileyen oldukça karışık bir grup hastalık olan nadir hastalıkların, genellikle kromozomlarda veya genlerde meydana gelen mutasyonlar sonucu ortaya çıktığını söyledi. Dünyada 7 binin üzerinde nadir hastalık bulunduğunu aktaran Prof. Dr. Canatan, dünyada her 15 kişiden 1 kişinin nadir hastalıklardan etkilendiğini belirtti.
"DÜNYADA 400 MİLYON KİŞİ ETKİLENDİ"
Prof. Dr. Canatan, "Dünyada 400 milyona yakın insan nadir hastalıklardan etkilenirken, Avrupa'da 30 milyon, Amerika'da ise 25 milyon kişi etkilenmekte. Türkiye'de nadir hastalıklar 6-8 oranında yer alırken, oranın yüksek olmasının başlıca sebebi ise akraba evliliklerinin fazlalığı. Kültürler arası geçiş, yıllardan beri tüm kıtaları birleştiren bir konumdayız. Onun için birçok hastalık bu bölgede ortaya çıkıyor. Artı akraba evlilikleri ülkemizde yüzde 25, yani her 4 kişiden biri akraba evliliği yaptığı için nadir hastalıklar ülkemizde çok yüksek. Yaklaşık 5 milyon kişi bu durumdan etkilenmekte. Bu açıdan akraba evliliklerinin azaltılması gerekiyor. Bunun için gençlere mutlaka evlilik öncesi ve gebelik öncesi hastalıkların taranmasını öneriyoruz. İkinci önemli bir konu da ailelerin sağlıklı olması. Bunun için de anne babanın mutlaka nadir hastalık yönünden taranması gerekiyor" diye konuştu.
"YÜZDE 95'İNİN HENÜZ TEDAVİSİ BULUNAMADI"
Nadir hastalıkların yüzde 95'inin henüz bir tedavisinin bulunmadığını kaydeden Prof. Dr. Canatan, "Yüzde 75 çocuklar etkileniyor. Nadir hastalık görülen kişilerin yüzde 30'u 5 yaşından önce hayatını kaybediyor" dedi. Hasta çocukları olan ailelerin ekzon ve genom analizlerinin yapılarak net tanımlarının konması gerektiğini ifade eden Prof. Dr. Duran Canatan, “Şu an 332'ye yakın gen analizi, gebelik öncesi yapılmakta. Bu şekilde hasta çocuk doğması engellenebiliyor. Nadir hastalığı olan bir ailenin ise hem çocuğunun hem anne babanın tüm ekzom, genom testleri yapılarak tanısı netleştikten sonra sağlıklı çocuğa sahip olunması için gen ayıklanarak tüp bebek yöntemini öneriyoruz" diye konuştu.
"KORDON BAĞI SAKLANMALI"
Yeni doğan çocuğun göbek bağının saklanarak, ileride herhangi bir hastalıkta kök hücrelerinin kullanıldığını dile getiren Prof. Dr. Canatan, “Göbek bağıyla beraber kordon bağı, kanı saklanarak çocuğun kendisi ve aile bireylerinin ileride herhangi bir hastalığa yakalanma durumunda oradaki kök hücreler kullanılıyor. Bu yöntemle doğan çocuğun göbek kordon kanında hasta kardeşi tedavi edilerek aile hem hasta çocuğunu kurtarmış oluyor hem de sağlıklı bir çocuğa sahip olmuş oluyor. Bugün ülkemizde birçok merkez bunu yapıyor, ancak ailelere özellikle bunun uzun süre saklanması konusunda garanti edilmesi lazım" ifadelerini kullandı.
DHA
Bitki yetiştirmek ve bahçecilikle uğraşmanın ruhsal sağlık açısından önemli olduğunu söyleyen Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Zeynep Aydın, “20 dakikalık bahçe işleri, bitki bakımı gibi fiziksel aktiviteler, beyin hücrelerinin çoğalmasını ve büyümesini aktive eder. Alzheimer ve parkinson gibi beyin hücrelerinin yıkımı ile seyreden rahatsızlıklara iyi gelir” dedi.
Bakan Koca, Antalya’da meydana gelen teleferik kazasında 17 kişinin hastanelere yaralı olarak nakledildiğini açıkladı.
Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ebru Özan Sanhal, her 8 kadından birinin meme kanserine yakalanma riskinin olduğunu belirterek, gelişen teknoloji sayesinde artık mamografi çektirmenin eskisi kadar ağrılı olmadığını bildirdi.
Alanya Alaaddin Keykubat Üniversitesi (ALKÜ) Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekimi Doç. Dr. Yılmaz Güler, “Bayramda hafif tatlılar tercih edilmeli ya da tatlı tüketiminde kaçınılmalıdır” dedi.
Türkiye’de devlet kurumları arasında ilkler arasında yer alan tanı, tedavi, radyasyon görüntüleme, mamografi, cerrahi ve estetik tedavilerinin yapıldığı takiplerinin tek bir merkezde toplandığı Akdeniz Üniversitesi Hastanesi Meme Sağlığı ve Hastalıkları Merkezi’nin açılışı gerçekleştirildi.
Alanya Alaaddin Keykubat Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesinde, 71 yaşındaki adamın kireçlenerek tıkanan damarı, ilk kez uygulanan “Rotasyonel Aterektomi” isimli damar tıraşlama yöntemi kullanılarak açıldı. Eski sağlığına kavuşan hasta, emeği geçen tüm hekimlere ve sağlık çalışanlarına teşekkür etti.
Uzm. Kln. Psikolog Müge Leblebicioğlu Arslan, iftar sofralarında konuşulabilecek konular hakkında bilgilendirmelerde bulundu.
Genel Cerrahi Bölümü Uzmanı Prof. Dr. Muzaffer Sarıyar ve Doç. Dr. Ozan Akıncı, 1-7 Nisan Ulusal Kanser Haftası’nda kanseri önleme konusunda önemli bilgiler verdi. Prof. Dr. Muzaffer Sarıyar, “Günümüz dünyasında yaşam süresi uzamıştır. Artık 65-70 yaş arası bireyler orta yaş grubunda yer almaktadır. Yaşam süreleri uzadığı, günümüz tarama yöntemlerinin de gelişmesiyle birlikte kanser görülme oranları artmaktadır” dedi.
Antalya’da yaşayan 41 yaşındaki Ömer Hancı, doğum gününde kalp krizi geçirince acil anjiyo yapıldı. Hancı'nın yarım kalan doğum günü sevinci yoğun bakımda kutlandı.
Türkiye’nin en büyük kapasiteli şehir hastanesinin Sancaktepe’de yapıldığını belirten Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, “SMA gibi nadir hastalıkların tedavisinin ne kadar önemli olduğunu biliyoruz. Bu anlamda nadir hastalıklar için gen ve hücre terapi hastanesi de kişiye özel hem üretim hem de uygulamanın yapılacağı bir hastane olacak” dedi.
