Isparta'nın Yalvaç ilçesi, dericiliğiyle ön planda olduğu kadar pamuğu çekirdeğinden ayıran ve deriden üretilen çırçır rölesiyle de adından söz ettiriyor. Türkiye'nin çırçır rölesi ihtiyacının yüzde 90'ının karşılandığı Yalvaç'ta üreticiler, hem deri işliyor hem de röle imal ediyor. Deri ve çırçır rölesi işletmelerinin, yaklaşık 5 yıl önce ilçe girişindeki Dericiler Küçük Sanayi Sitesi'ne taşınması kararlaştırıldı. Çarşı merkezinde kalan eski tabakhanedeki iş yerleri belediye tarafından mühürlenerek kapatılan dericiler, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı'nın kredi desteğiyle şehir girişinde yeni iş yerlerini yapmaya başladı. Dericiler Küçük Sanayi Sitesi'ne 24 işletme için 2016'da yeni tesis kuruldu. Dericiler, bu yeni iş yerleri için belediyeyle protokol imzaladı. Protokole göre, ilçeye yapılacak kimyasal arıtma tesisinin yüzde 25'i deri işletmecileri, yüzde 25'i Yalvaç Belediyesi, kalan yüzde 50'sinin de devlet desteğiyle yapılmasında uzlaşıldı.

İnşa edilen modern tesislerde faaliyete başlanması amacıyla işletme ruhsatı almak için başvuran yetkililer, Yalvaç Belediyesi'nden kimyasal arıtma tesisleri olmadığı gerekçesiyle olumsuz yanıt aldı. Kimyasal arıtma tesisinin yapımı için imzalanan protokole rağmen belediyenin üzerine düşeni yapmadığını öne süren deri işletmecileri, mühürlü ve ruhsatsız iş yerlerinde üretime devam ediyor. Bir kısmı eski yerinde bir kısmı da yeni yerinde çırçır rölesi imalatını kaçak da olsa sürdürüyor.

'PROTOKOLE UYULMADI'

Belediye yönetiminin inşaata başlanmadan önce arıtma tesisi için yüzde 25 destek olacağı yönünde söz verdiğini belirten Yalvaç Yeni Dericiler Kooperatifi Başkanı Fahri Kodal, "2016 yılında işletmelerimiz bitti ama taşınamadık. Mühürlü olan bu bölge hala kullanılıyor. Eski binalar koku ve kirlilik oluşturduğu için taşınmak zorunda kaldık. Belediyeden iskan ruhsatı almak için başvurduk. Sözleşme yapmıştık inşaat öncesi. Bu sözleşmeye göre arıtma tesisinin yapımı için yüzde 25 belediye, yüzde 25 kooperatif, yüzde 50 de özel idare destek verecekti. Bu protokole nedense hiçbir şekilde belediye uymadı. Burada röle üretimi durursa tekstil sektöründe ciddi sorunlar çıkar. Şu anda buradaki tüm röle üreticileri kaçak çalışıyor. Eski tabakhanede de kaçak çalışılıyor. Belediye ile defalarca görüştük. Yetkililer bizi görmezden geliyor" diye konuştu.

BAŞKAN TÜTÜNCÜ: BELEDİYE SÖZÜNÜ YERİNE GETİRDİ

Yalvaç Belediye Başkanı Halil Hilmi Tütüncü de kimyasal arıtma tesisiyle ilgili verilen sözlerin, kendisinden önceki belediye başkanlığı döneminde yerine getirildiğini söyledi. Tütüncü, kimyasal arıtma tesisinin yüzde 25'ine karşılık belediyenin elektrik sistemi, arıtma havuzu yeri gösterdiğini ve idari bina verdiğini belirterek, "Protokolde de bu şekilde imza altına alınmış. Belediye idari binayı vermiş, havuzun yerini göstermiş. Elektrik sistemini de vereceğini söylemiş. Belediye özel bir işletmeye maddi katkıda zaten bulunamaz" dedi.  

NEREDE KULLANILIR?

Çırçır rölesi, pamuğu çekirdeğinden ayırma işleminde kullanılır. Pamuğun liflerini, koparmadan ve hatta hiç deforme etmeden çekirdeğinden ayırabilen tek üründür. Çırçır topunun üst derisinin kromlanmasından dolayı topun dönüşü esnasında kesinlikle ısınma olmaz, ısınma olmayınca pamukta da yanma olmaz. Yanmayan pamuğun rengi sararmaz yani renk değiştirmez. Pamuğun rengi doğal olarak çekirdeğinden ayrılmış olur. İşlem esnasında yine çırçır topunun özelliğinden dolayı pamuğun çekirdeği kırılmaz. Bu özellikten dolayı da pamuğun rengi değişmez. Pamuğun elyafında kesinlikle kırılma ve kopma olmaz.

DHA