Mustafa KOZAK, Sadık Çetin SADAK

Gazeteciler İbrahim Okumamış ve Ahmet Demir’in ‘Gündem Özel’ programına konuk olan Antalya Ticaret Borsası (ATB) Başkanı Ali Çandır, gündemle ilgili soruları cevapladı. Pandemi döneminde Antalya ticaretinin ve tarımının durumunu değerlendiren Çetin, Antalya’nın üretimde iyi olduğunu, tarımdaki üretim artışından ve  Avrupa’daki tedarik zincirinin bozulmasından dolayı Antalya’da ihracatının önünün açık olduğunu söyledi.

“İŞLETMELERİN BÜYÜK ÇOĞUNLUĞU HAYATA DÖNEMEYECEK”

Pandemi döneminde zorlanan sektörlere çözüm yolu aradıklarını söyleyen Başkan Çandır, “Öncelikle sağlığımızı korumak için mücadele ediyoruz. Pandemi döneminde zorlanan sektörler oldu. Bu zorluğu aşmanın yolunu arıyoruz. Pandeminin getirdiği zorlukla hemen hemen bütün sektörler etkilendi. Bu döneme borçlu girenlerin durumu daha da zor. Kısıtlama geldiğinde beni üzen şey günübirlik kazanan insanların düştüğü durum oldu. Devletimiz yardımlar yapıyor. Birtakım destekler teşvikler yapıldı. Kurulu olan sektöreleri ayakta tutulmak için teşvikler yapılıyor. İşletmelerin yüzde 30-40 tekrar hayata dönemeyecekler” dedi.

“TÜRKİYE’NİN GELİŞİMİ İÇİN ANTALYA DURMASIN”

Tarım sektörünün üretimin arttığını, itibar kaybettiğini söyleyen Çandır, “Antalya’daki turizm, ticaret ve tarım hareketi devam etmeli. Antalya durmasın. Antalya durmayınca da Türkiye’nin gelişmesine devam etsin. Tarım sektörü biraz itibar kaybetti. TÜİK rakamlarına baktığımızda tarım sektörünün reel kazancı 2010 yılından sonra düşüşe geçti. Şuan için 1 liralık üretim yapmak için çiftçi 1 buçuk lira harcama yapmak zorunda. Üretici pahalıya ürettiği şeyi ucuza satıyor” dedi.

“İHRACATIMIZIN ÖNÜ AÇIK”

Türkiye’nin ihracatında Antalya’nın büyük payı olduğunu söyleyen Çandır, “Antalya üreticisi ihracatçısı harikalar yarattı. Her zaman olumsuzluklara rağmen Antalyalı ticaretçinin ürettiğiyle ihracat yapıyoruz. Geçen yıl döviz bazında sattığımızı 1 dolara satıyorsak şuan 80 dolara satıyoruz. Bu ülkenin kıymetini biz yurtdışına daha ucuza satıyoruz.  Bu da ülkenin değerinin kaybolmasına neden oluyor. Tarımdaki üretimde artış var. Avrupa’daki tedarik zincirinin bozulmasından dolayı ihracatımızın önü açık. İhracatta artış söz konusu” dedi.

“PAZAR YERLERİNİN AÇILMASI İYİ OLDU”

Satışı yapılamadığı için haldeki ürünlerin bozulmasını değerlendiren Çandır, “Son kapanmayla beraber üreticiler olumsuz etkilendi. Meclisimizde kapanmanın bozulabilir ürünlerde sıkıntı yaratacağını dile getirmiştik. Şimdi pazaryerlerinin açılmasına karar verildi. Dökülen salatalıkları gündeme getirdik. Bizim halkımızın çoğunluğu tüketimini pazardan yaptığı için halde bozulmalar meydana geldi. Üretici bir şekilde gölgeleme ve havalandırma yaparak malın bozulmamasını sağlayacak. Pazar yerlerinin açılması esnaf için iyi oldu. Seyyar satıcıların da yaş meyve sebze satışına yönelik bir isteği var” dedi.

“ÜRETİM PLANLAMASI ŞART”

Antalya’nın azımsanmayacak derecede meyve sebze üetimi olduğunu söyeleyen Çandır, fiyat farkı oluşmaması için üreticiyle birlikte hareket edilmesi gerektiğini söyledi. Haldeki yaş meyve ve sebzenin marketlerde pahalıya satılmasıyla ilgili bir tarım planlaması yapılması gerektiğini söyleyen Çandır, “Bizim yapmamız gereken üreticiden sonraki katma değeri üreticinin lehine çevirmek. Üreticiyle birlikte hareket edeceğiz. Devlet paketleme yapıp, ne dikileceğine çiftçiyle birlikte karar verilmeli. Tarımı herkes konuşur halde geldi. Biz bundan mutluyuz. Biz yıllardır tarımın stratejik bir sektör olduğunu söyledik. Tarımı kaybederseniz toplumun refahı bozulur dedik. Şuanda biz kaç metreden ne ürettiğimizi bilmiyoruz. Tarım planlamasından bahsetmek için kayıtsız şartsız veri sayımızı düzeltmemiz lazım. Nerede? Ne kadar? Ne üretiyoruz? bilmemiz lazım” dedi.

“TÜRKİYE KENDİ MUZ İHTİYACINI KARŞILIYOR”

Örtüaltı muz üretimiyle ilgili Türkiye’de ilk defa e-çalıştay düzenleyen ATB Başkanı Çandır, Türkiye’nin daha fazla muz üretmesi halinde fiyatlarda artış yaşayacağını söyleyerek, “Kendi kendimize muz ihtiyacımızı karşılıyoruz. Bundan sonra üretilen muz fiyatı aşağı çeker. Buna bir dur dememiz lazım. Muz seraları yapılırken yeni ekonomik plandan yararlanılması gerekiyor. Muz üretimi ya devlet planlamasıyla yapılmalı ya da buna bir dur demeliyiz” dedi.