Yaklaşık son on yıldır hayatlarımızda olan siber zorbalık terimi, genel olarak elektronik iletişim araçları üzerinden gerçekleşen zorbalık anlamına geliyor. İnternet kullanımının kısıtlamalar dolayısıyla pandemide arttığı dönemde siber zorbalık vakaları da artış göstermiştir.

Siber Zorbalık Nedir?

Siber zorbalık, dijital teknolojilerin taciz, tehdit, utandırma ve itibar zedeleme gibi amaçlar için kullanılmasıdır. ExpressVPN’in siber zorbalığı önleme rehberini inceleyebilirsiniz. Siber zorbalar, başka bir kişiyi taciz etmek, stalklamak veya zarar vermek için internet bağlantısı veya sosyal medya erişimi olan cihazları kullanırlar. Siber zorbalar bir kişiye karşı online nefret kampanyaları oluşturmaya da çalışabilirler.

Genel olarak, siber zorbalık mağdurları onları taciz eden online hesapların arkasında kim olduğunu bilmez çünkü zorbalık anonim profiller üzerinden gerçekleştirilir. Bazı durumlarda, online platformlarda bir kişiden bir kişiye karşı gerçekleştirilen siber zorbalık sürü psikolojisi sebebiyle bir anda nefret kampanyasına dönüşebilir. Bunun sebebi çoğu online kullanıcının mağdura yardım etmektense zorbalığa katkıda bulunmayı tercih etmesidir.

Siber Zorbalık Çeşitleri

Siber zorbalığın yaygın olan çeşitleri aşağıdadır:

Taciz: Siber olarak taciz edilen biri, bir kişi veya bir grup insan tarafından onlarca taciz edici mesaj veya arama alır. Bu siber zorbalık çeşidi sosyal medya, mobil telefon veya e-posta üzerinden gerçekleşebilir. Mesajlar veya aramalar zarar verme veya tehdit unsurları taşıyabilir.

Kişisel Bilgilerin İfşası: Bir kişiye ait telefon numarası, ev adresi, iş yeri adresi gibi bilgilerin sosyal medya veya herkese açık olan platformlarda izinsiz bir şekilde bir kişi veya bir grup tarafından paylaşılmasıdır. Mağdur kişi bu durumda kaygı bozukluğu yaşayabilir.

Siber stalklama: Tacizle benzer olan bu siber zorbalık türünde, zorba kişi mağdur hakkında bilgi toplamak ve onunla iletişime geçebilmek için online her aktivitesini gizli gizli takip eder. Bu stalklamanın arkasında pozitif veya negatif hisler olabilir.

Yanlış İhbar: Bir kişinin evine veya iş adresine yanlış bilgiler vererek acil durum ekibi veya polis göndermek ve baskın yapmaktır. Bu tür genellikle online oyun platformlarında gerçekleşir.

Hesap çalma: Siber zorbalar, mağdur kişilerin sosyal medya hesaplarını ele geçirerek kişinin ağzından itibar zedeleyici mesaj veya görseller paylaşabilir. 

Sahte hesaplar: Siber zorbalar, hedefledikleri kişi adına sahte sosyal medya hesapları açarak kişinin itibarını zedelemeye çalışabilir.

Siber Zorbalığın Belirtileri

Siber zorbalığa uğrayan bir kişide görülebilen belirtiler aşağıdadır: 

Kişi online olduktan veya telefonunda vakit geçirdikten sonra üzgün veya kızgın olur.

Aile ve arkadaşlarından uzaklaşır.

Önceden gerçekleştirdiği aktivitelere katılmayı reddeder.

Akademik başarısızlık gözlemlenir.

Okula gitmeyi reddeder veya belirli bir kişi hakkında şikayette bulunur.

Uyku problemleri ve iştahsızlık gözlemlenebilir.

Depresyon gözlemlenebilir. 

Siber Zorbalığı Önleme Yöntemleri

Sosyal medya hesaplarının parolaları, üçüncü kişiler ile amaç ne olursa olsun paylaşılmamalıdır. Parolalarınızın güvenliğini sağlayın. Mümkünse iki faktörlü kimlik doğrulama kullanın.

Sosyal medyada bir gönderi paylaşmadan önce gönderinin itibarınızı zedeleyip zedelemeyeceğini düşünün.

Kişisel bilgiler içeren paylaşımlar yapmaktan kaçının.

Tanımadığınız insanlardan gelen mesajlara cevap vermekten kaçının. Özellikle, zorbalık mesajları alıyorsanız, zorbaya cevap vermeyin ve onunla etkileşime geçmekten kaçının.

Kütüphane veya üniversite gibi alanlarda kullanılan bilgisayarlarda sosyal medya hesaplarınızı açık bırakmayın ve mutlaka çıkış yapın.

Sosyal medya paylaşımlarınızı herkese açık bir şekilde yapmaktan kaçının.

Siber zorbalığı önlemek için siz de zorbalık yapmaktan kaçının.

Siber zorbalığa şahit olduğunuzda mağdura yardımcı olun. Sizin için güvenliyse, siber zorbaya zorbalığı durdurmasını söyleyin.

Siber zorbalığa karşı farkındalık oluşturulmasına yardımcı olun.