3-9 Kasım tarihleri Organ ve Doku Bağışı Haftası olarak kutlanmaktadır.
Organ bağışı konusu ülkemizde son yıllarda farkındalık yaratılan konuların başında gelse de istatistiklere baktığımız zaman halen organ bağışı sayılarının diğer Avrupa ülkelerine nazaran düşük olduğunu görüyoruz.
***
Organ nakli konusunda 2021 verilerine göre dünyada yıllık yaklaşık 154 bin organ nakli gerçekleştirilmektedir. Bunların beşte ikisini canlı donörden elde edilen böbrek nakilleri, beşte birini ise canlı donörden elde edilen karaciğer nakilleri oluşturmaktadır. Türkiye'ye bakıldığında ise, yaklaşık 4 bin toplam organ nakli gerçekleştirildiği ve yaklaşık 25 bin gibi yüksek sayıda hastanın organ bağışı beklediği görülmektedir.
***
Türkiye’de 567 bin 368 organ bağışçısı (bağış kartı sahibi) bulunmaktadır. Bağışçı olmak isteyenler organ nakli yapan merkezlerde, hastanelerde, organ nakli ile ilgilenen vakıf, dernek vb. kuruluşlarda veya E-nabız üzerinden başvuruda bulunarak bağışçı olabilir; bağışçıların ailelerini bilgilendirmesi daha sonra yaşanabilecek karışıklıkların önlenebilmesi açısından önemlidir. Bağışçı olunması durumunda verilen organ bağışı kartı istendiği zaman iptal ettirilebilir.
***
Öte yandan Türkiye’de 29 Mayıs 1979'da kabul edilen 2238 sayılı Organ ve Doku Alınması, Saklanması, Aşılanması ve Nakli Hakkında Kanunu’nda yer alan birkaç maddeye baktığımızda;
Bir kişinin hayatta iken kendi isteği ile tıbben yaşamı sona erdikten (beyin ölümü gerçekleştikten) sonra doku ve organlarının, başka hastaların tedavisi için kullanılmasına izin vermesi ve bunu en az iki tanık huzurunda belgelemesi gerekmektedir.
Akli dengesi yerinde, 18 yaşından büyük olan herkes organ bağışında bulunabilir.
Kişiler, organlarının birini bağışlayacağı gibi tamamını da bağışlayabilir.
Oto-greftler, saç ve deri alınması ve aşılanması ve kan transfüzyonu bu kanuna tabi değildir.
Organ ve dokuların bedel veya çıkar karşılığında alım ve satımı yasaklanmıştır.
***
Yukarıda paylaştığım bilgileri baktığımız zaman organ bağışı konusunda ülkemizin ne kadar hassas bir tutum sergilediğini görüyoruz. Sonuçta insan hayatı, her şeyin önünde gelmektedir. Organ bağışı da insan sağlığının en önemli halkalarından biridir. Bu yüzden organ bağışı konusunda vatandaşlarımızın duyarlılığını artırması gerekmektedir.
Organ ve doku bağışı konusunda Akdeniz Üniversitesi’ne (AÜ) de ayrı bir parantez açmak gerekiyor. Dünyanın ilk rahim nakli, Türkiye'nin ilk yüz ve çift kol nakli gibi doku naklinde çığır açan ameliyatlar ile adını dünyaya duyuran AÜ, bu işin 1 numarası olmuş durumda. Ayrıca AÜ’de şu anda bu konu hakkında çeşitli araştırmalar yapıldığı ve yapay organ üretimi konusunda da önemli bir aşama kaydedildiği biliniyor.
AÜ’nün organ ve doku nakli konusunda her geçen bir adım daha ileriye gitmesi herkesi mutlu ediyor. AÜ’nün organ ve doku konusunda bu kadar gelişmiş olmasında emeği geçen tüm bilim insanlarına kendi adıma teşekkür ediyor. Bilimin çözemeyeceği sorun yok…
İLK KURALAR BUGÜN ÇEKİLECEK
Türkiye’nin tarihi ve vizyon projesi olan ‘İlk Evim, İlk İşyerim’ projesinde ilk kuralar bugün çekilmeye başlıyor. İlk kuraların Şırnak ve Ardahan illerinde başlatılacağını duyuran Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, “Güneydoğu Anadolu Bölgemizde 5 ilimiz, Doğu Anadolu Bölgemizde 7 ilimiz olmak üzere 7-16 Kasım tarihleri arasında 12 ilimizdeki 22 bin 57 konutumuzun kura çekimlerini gerçekleştireceğiz” demişti.
