Hakaret suçu, 5237 sayılı Türk Ceza Kanununda (TCK) “Şerefe Karşı Suçlar” başlığı altında 125. ve 131. Maddeleri arasında düzenlenmiştir. Suçun meydana gelebilmesi için bir kimsenin onur, şeref ve saygınlığını rencide edebilecek şekilde bir isnatta bulunmak veya sövmek suretiyle bir kimsenin onur, şeref ve saygınlığına saldırmak gerekmektedir.

***

Türk Ceza Kanununun 125.maddesinde “(1) Bir kimseye onur, şeref ve saygınlığını rencide edebilecek nitelikte somut bir fiil veya olgu isnat eden  veya sövmek suretiyle bir kimsenin onur, şeref ve saygınlığına saldıran kişi, üç aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır. Mağdurun gıyabında hakaretin cezalandırılabilmesi için fiilin en az üç kişiyle ihtilat ederek işlenmesi gerekir. (2) Fiilin, mağduru muhatap alan sesli, yazılı veya görüntülü bir iletiyle işlenmesi halinde, yukarıdaki fıkrada belirtilen cezaya hükmolunur.” denilmektedir.

***

Hakaret suçu, kişinin yüzüne karşı işlenebileceği gibi yokluğunda (gıyapta) da işlenebilir. Gıyapta hakaret suçunun oluşması için failin mağdur hakkında yaptığı hakareti kendisi dışında en az üç kişinin duyması gerekmektedir.

Nitelikli Halleri

Hakaret suçunun; a) Kamu görevlisine karşı görevinden dolayı, b) Dini, siyasi, sosyal, felsefi inanç, düşünce ve kanaatlerini açıklamasından, değiştirmesinden, yaymaya çalışmasından, mensup olduğu dinin emir ve yasaklarına uygun davranmasından dolayı, c) Kişinin mensup bulunduğu dine göre kutsal sayılan değerlerden bahisle işlenmesi halinde cezanın alt sınırı bir yıldan az olamaz.

Hakaret suçunun alenen yani herkesin duyabileceği/görebileceği bir ortamda işlenmesi halinde ise ceza altıda bir oranında artırılmaktadır.

Haksız Fiil Nedeniyle veya Karşılıklı Hakaret

Hakaret suçunun haksız bir fiile tepki olarak işlenmesi halinde, verilecek ceza üçte birine kadar indirilebileceği gibi ceza vermekten de vazgeçilebilir. Bu suçun, kasten yaralama suçuna tepki olarak işlenmesi halinde kişiye ceza verilmez. Hakaret suçunun karşılıklı olarak işlenmesi halinde, olayın mahiyetine göre taraflardan her ikisi veya biri hakkında verilecek ceza üçte birine kadar indirilebileceği gibi ceza vermekten de vazgeçilebilir. Görevli mahkeme Asliye Ceza Mahkemesi, yetkili mahkeme ise mağdurun hakaret eylemini öğrendiği yer mahkemesidir.

Şikayet, Zamanaşımı ve Uzlaştırma

Kamu görevlisine karşı görevinden dolayı işlenen hakaret suçu hariç; hakaret suçunun soruşturulması ve kovuşturulması mağdurun şikayetine bağlıdır. Hakaretin öğrenilmesinden sonra 6 ay içerisinde adli mercilere şikayette bulunulmalıdır.

Hakaret suçu uzlaşma kapsamında kalan suçlardandır. Savcılık makamı dosyada gerekli incelemeyi yapar ve suçun oluştuğuna kanaat getirirse dava açılmadan önce uzlaştırmaya gönderilir. Uzlaştırmada taraflar anlaşırsa kovuşturma aşamasına geçilmez ve şüpheliye dava açılmaz. Eğer taraflar uzlaşamazsa kovuşturma aşamasına geçilir ve şüpheliye dava açılır.

Hakaret Sayılmayan Kelimeler

Beddua niteliği taşıyan, eleştiri/ağır eleştiri niteliğinde olan, kaba hitap ve nezaket dışı olan kelimeler hakaret suçunu oluşturmaz. Sevgi ve saygıyla…