Geçtiğimiz günlerde “9.Yargı Paketi” diye bilinen “Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi” TBMM Genel Kurulu'nda kabul edildi. Peki yeni düzenlemelerde hukukumuza neler dahil olacak?

***

1-Türk Medeni Kanununun 291.maddesinde soy bağının reddi davası açma hakkı, baba olduğunu iddia eden kişiye tanınmamıştı. Bir babanın öz çocuğunun başka bir erkeğin nüfusuna kayıtlı olması halinde dâhi gerçek baba bu davayı açamıyordu. Yeni yapılan düzenlemeyle baba olduğunu iddia eden kişiye de dava hakkı tanınmıştır. Böylelikle büyük bir adaletsizlik sona ermiştir.

2-Türk Medeni Kanununun 314.maddesinde, birlikte evlat edinilen ve ayırt etme gücüne sahip olmayan küçüklerin nüfus kaydına ana ve baba adı olarak evlat edinen eşlerin adı yazılabiliyordu. Bu durum, çocuğu tek başına evlat edinen bireylerde sorun oluyordu. Yeni düzenleme ile tek başına evlat edinme halinde, ana veya baba adı olarak evlat edinenin adı yazılabilecek.

***

3- Hakaret suçunda şikayet zamanaşımı fiil ve failin öğrenilmesinden itibaren 6 aydı. Yeni düzenleme ile  “Soruşturması ve kovuşturması şikayete bağlı olan hakaret suçunda, şikayet süresi her ne surette olursa olsun fiilin gerçekleştiği tarihten itibaren iki yılı geçemez” cümlesi eklendi. Eski uygulamada örneğin 4 yıl önce işlenmiş hakaret fiilinde, fiilin ve failin yeni öğrenilmesi halinde 6 aylık şikayet süresi yeni işlemeye başlayacakken, yeni düzenleme ile bu süre 2 yıla düşürülmüştür.

***

4-Hakaret suçu; sesli, yazılı veya görüntülü bir iletiyle işlenmesi halinde uzlaşmaya tâbiydi. Bazı kişiler internet ortamı üzerinden kendilerine hakaret edilmesini sağlayıp, uzlaştırma evresinde ciddi paralar elde ediyordu. Özellikle adli sicil kaydı olmayan veya dava sonucunda ceza almak istemeyen kişiler uzlaşma evresinde talep edilen paraları ödüyordu. Yeni düzenleme ile hakaret suçunun sesli, yazılı veya görüntülü bir iletiyle işlenmesi hali, uzlaşma kapsamından çıkarıldı. Böylelikle bilinçli olarak internette kendisine hakaret ettirip uzlaşmayla gelir elde etmeye çalışanların da önü kesilmiş oldu.

***

5-Buluntu olan veya trafikten  men edilen araçların, sahipleri tarafınca 6 ay içerisinde geri alınmaması  halinde bu araçların satılma usulü kolaylaştırıldı. Satış öncesinde araçta var olan vergi borcu, ceza veya prim borçları satıştan önceki sahibine ait olacak ve aracın mülkiyeti yeni malike temiz bir şekilde geçecektir.

***

6-Ceza Muhakemesi Kanununun 253/4.maddesinde yer alan “Şüpheli, mağdur veya suçtan zarar gören, kendisine uzlaşma teklifinde bulunulduktan itibaren 3 gün içinde kararını bildirmediği takdirde teklifi reddetmiş sayılır.” denilmekteydi. Yeni düzenleme ile burada belirtilen 3 günlük süre “7 gün” olarak belirlendi.

***

7- Ceza Muhakemesi Kanununun 253/24.maddesinde uzlaştırmacıların “Avukat veya hukuk öğrenimi görmüş” kişilerden seçileceği belirtilmekteyken, bu durum değiştirilerek uzlaştırmacıların sadece hukuk fakültesi mezunu olanlardan seçileceği hususu belirtilmiştir. Böylelikle iktisadi ve idari bilimler fakültesi mezunlarının uzlaştırmacı olmalarının önü kapatılmıştır.

***

8-Yeni düzenleme ile mesleğinde 20 yıl kıdeme sahip olan hukuk fakültesi mezunlarının arabuluculuk sınavına girmeden arabulucu olmalarının önü açılmıştır. Bu talihsiz düzenlemenin eşitliğe aykırı olduğunu düşünmekle birlikte, başarısız kişilerin sanki başarılıymış gibi kabul edilmeleri hususunun kamu vicdanını yaraladığını belirtmek isterim.

***

9-Arabuluculuk sürecinde bir mazeret göstermeksizin ilk oturuma katılmayan kişilerin yargılama sürecinde davayı kısmen veya tamamen kazanması halinde bile yargılama gideri ve vekalet ücretinden sorumlu olduğu düzenlenmişti.

SON SÖZ

Yeni düzenlemede bu durumda ilk oturuma mazeretsiz katılmayan kimse davada kısmen veya tamamen haksız çıksa bile yargılama gideri ve vekalet ücretinin yarısından sorumlu tutulacaktır. Sevgi ve saygıyla…