11.05.2025 - 00:11
YAYINLANMA“Her buluşmayı bir ayrılık say” ifadesinin bize en tanıdık gelen hali dünya ile buluşmuş insanın bir gün yine buradan ayrılacağı gerçeğidir. Bazı gerçekleri bilir ama kendimizde onu bilmenin vereceği duyguyu tatmamamız için ondan uzaklaşırız. Oysaki ölüm, her canlının bir gün muhakkak idrak edeceği hakikatlerin yegânesidir.
***
Ölümü hatırlatan, düşündüren ve insanın ölümden sonra geride kalanlarla bir şekilde irtibatını sağlayan mezar taşları ise günlük hayatta taşıdıkları değerlerden ve barındırdıkları hikâyelerden bîhaber olarak yanı başından körcesine geçip gittiğimiz veya yılın belirli zamanlarında ziyaret ettiğimiz mezarlıklarda karşımıza çıkan yapılardan ibaret saymıyor muyuz?
Hâlbuki onları sadece bir ölüm sembolü değil birer sanat yapıtı olarak da görmemizi isteyen seslerini duyumsayabilirsek onlara daha şuurlu bir gözle bakılacak, görünen şeylerden daha başka manalar çıkarılabilecektir. Yeri gelmişken şunu da belirtmek isterim; eski Türk düşünce yapısına göre Türk insanının ölüme dair yaşattığı değerlerinden biri de ölülerin kendileriyle yaşadığı algısıdır.
***
Ruhun ölmeyeceğini ve ölenin sadece fani olan insan bedeninin olduğunu bilmeleri onları ölümden korkutmuyor, sevdiklerinin yakınlıklarını bu sayede hissedebiliyorlardı. Hatta bunun için atalarımız mezarlıklarıyla aralarına setler çekmez, duvarlar örmezlerdi.
***
Bunu bize en güzel şu örnek anlatır: Bir defasında, Avrupa’da elçilik göreviyle bulunan Yahya Kemal Beyatlı’ya İstanbul’un nüfusu sorulduğunda, “30 milyon” cevabını vermiştir. Bunun bütün Türkiye’nin nüfusu olduğunu söyleyenlere ise, “Hayır, sadece İstanbul’un nüfusunu söyledim. Ben ölüleri de saydım. Zira biz, ölülerimizle birlikte yaşarız” demiştir.
***
Hayatın ve ölümün kıyısındaki izdüşümü olan mezar taşları, üzerlerinde birçok sanatı barındırırlar. Kültürümüzü nesillerden nesillere aktararak milletimizin yaşadığı her yerde Türk kimliğinin sembolü olmuşlardır. Bana göre bu taşlar ait oldukları insanlarla birlikte âdeta soluk alıp verir gibilerdir. Bu nedenle mezar taşları Anadolu’nun halen yaşamakta olan en canlı eserlerindendir.
***
Mezar taşları ve mezarlıklarımız, tarihi süreçte atalarımız ve hafızamız ile kurduğumuz bağlantının en önemli ayaklarından birini meydana getirdiğinden vazgeçilmez miraslarımız arasındadır. Milli hafızamız; geçmiş ile bugün arasındaki bağı, gücünü bu kültür mirası olan taştan arşiv belgelerine bakarak yenileyebilir. Bu eserlerin korunarak yarının Türkiye’sine hakkıyla teslim edilebilmesi, toplumun ve bilhassa araştırmacıların boynunda manevî bir borçtur.
***
Mezarlıklar sevdiklerimizi emanet bıraktığımız temsili mekânlar… Şüphesiz ki sevdiklerimizi kaybetmek hatıraları susturamıyor. İşte sanatın ve insana verilen önemin inceliği bu aşamada mezar taşına dahi yansıyan o ince ruhun nişanesinde saklanıyor.
22.04.2025 - 09:00
10.04.2025 - 09:00
25.03.2025 - 09:00
12.03.2025 - 09:00
01.03.2025 - 09:00
19.02.2025 - 09:00
15.02.2025 - 09:00
02.02.2025 - 09:00
23.01.2025 - 09:00
14.01.2025 - 09:00
06.01.2025 - 09:00
28.12.2024 - 09:00
18.12.2024 - 09:00
10.12.2024 - 09:00
04.12.2024 - 09:00
26.11.2024 - 09:00
19.11.2024 - 09:00
15.11.2024 - 09:00
06.11.2024 - 09:00
26.10.2024 - 09:00
02.10.2024 - 09:00
19.09.2024 - 09:00
07.09.2024 - 09:00
28.08.2024 - 09:00
18.08.2024 - 09:00
11.08.2024 - 09:00
30.07.2024 - 09:00
22.07.2024 - 09:00
13.07.2024 - 09:00
08.07.2024 - 09:00
24.06.2024 - 09:00
17.06.2024 - 09:00
03.06.2024 - 09:00
28.05.2024 - 09:00
20.05.2024 - 09:00
13.05.2024 - 09:00
06.05.2024 - 09:00
01.05.2024 - 09:00
17.04.2024 - 09:00
05.04.2024 - 09:00
21.03.2024 - 09:00
13.03.2024 - 09:00
06.03.2024 - 09:00
27.02.2024 - 09:00
21.02.2024 - 09:00
12.02.2024 - 09:00
01.02.2024 - 09:00
22.01.2024 - 09:00
15.01.2024 - 09:00
03.01.2024 - 09:00
18.12.2023 - 09:00
08.12.2023 - 09:00
28.11.2023 - 09:00
22.11.2023 - 09:00
09.11.2023 - 09:00
06.11.2023 - 09:00
27.10.2023 - 09:00
20.10.2023 - 09:00
12.10.2023 - 09:00
08.10.2023 - 09:00
29.09.2023 - 09:00
20.09.2023 - 09:00
13.09.2023 - 09:00
06.09.2023 - 09:00
29.08.2023 - 09:00
26.08.2023 - 09:00
20.08.2023 - 09:00
15.08.2023 - 09:00
09.08.2023 - 09:00
01.08.2023 - 09:00
24.07.2023 - 09:00
19.07.2023 - 09:00
10.07.2023 - 09:00
03.07.2023 - 09:00
26.06.2023 - 09:00
24.06.2023 - 09:00
19.06.2023 - 09:00
12.06.2023 - 09:00
05.06.2023 - 09:00
20.05.2023 - 09:00
08.05.2023 - 09:00
26.04.2023 - 09:00
20.04.2023 - 09:00
12.04.2023 - 09:00
07.04.2023 - 09:00
01.04.2023 - 09:00
21.03.2023 - 09:00
14.03.2023 - 09:00
08.03.2023 - 09:00
31.01.2023 - 09:00
27.01.2023 - 09:00
21.01.2023 - 09:00
19.01.2023 - 09:00
11.01.2023 - 09:00
07.01.2023 - 09:00
31.12.2022 - 09:00
24.12.2022 - 09:00
19.12.2022 - 09:00
09.12.2022 - 09:00
02.12.2022 - 09:00
25.11.2022 - 09:00
17.11.2022 - 09:00
13.11.2022 - 09:00
10.11.2022 - 09:00
05.11.2022 - 09:00
29.10.2022 - 09:00
BİR CEVAP YAZ
E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir