TAM 39 YIL ÖNCE TÜRKİYE'DE AIDS

Mustafa Kozak

16.11.2024 - 09:00

YAYINLANMA

25.04.2025 - 20:53

GÜNCELLEME

16.11.2024 - 09:00

YAYINLANMA

25.04.2025 - 20:53

GÜNCELLEME

Eskiden, Antalya Cumhuriyet Meydanı karşısında Yıldız Sineması vardı. O sinema yıkılıp yerine apartmanlar inşa edilmişti. O köşedeki apartmandaki dairelerden birinde, bundan 10 yıl önce 82 yaşında vefat eden Prof. Dr. Hüseyin Sipahioğlu yaşıyordu. Kendisi Alanyalıydı ve zaman zaman evinin sokağının girişinde oturup sohbet ederdim. Derya gibi bilgi birikimi olan bir adamdı. Bana hatıralarını anlatırdı. Hatta bana “Sağlıklı ve uzun yaşamın sırları” adını verdiği bir kitabını hediye etmişti. Kendisi aynı zamanda, tam 39 yıl önce Türkiye’de ilk AIDS vakasını teşhis eden bir akademisyendi.

***

Türkiye'deki ilk AIDS hastası Murtaza Elgin’e bu teşhisi Sipahioğlu koymuştu. Sanat ve sahne dünyasının yakından tanıdığı 'Murti' lakaplı Murtaza Elgin’in AIDS’li olduğu, 1985 yılının Kasım ayında, “İşte AIDS’li Türk” başlığıyla gazetelerin manşetlerinden günlerce inmemişti. Murti, teşhis konulduktan 7 yıl sonra, 1992 yılında AIDS nedeniyle hayatını kaybetti. Murti’nin cansız bedeni önce ilaçlı suyla yıkandı, sonra naylona sarıldı, ardından çinko tabuta konularak kireçlenip defnedildi.

***

Korona dönemindeki manzaraları ilk o zaman görmüştük. Aradan yıllar geçti. Uzun bir aradan sonra AIDS konusu bu kez İzmir’den bir haberle tekrar gündeme geldi. 13 yaşındaki bir erkek çocuğu, kemik erimesi şüphesiyle hastaneye kaldırılmış. Yapılan tetkiklerde çocuğun AIDS’li olduğu tespit edilmiş. Üstelik hastalık son evredeymiş. Bu nedenle, 13 yaşındaki çocuk hayatını kaybetti. Peki, bu çocuğa bu virüs nasıl bulaşmıştı? AIDS nedeniyle yaşamını yitiren çocuğun babasında HIV pozitif çıkmış, ancak annesinde virüs tespit edilememiş. Bu da virüsün doğum yoluyla geçmediğini gösteriyor.

***

Öte yandan, bu erkek çocuk 10 yaşındayken, yani 3 yıl önce, bir bademcik ameliyatı geçirmişti. Ameliyat öncesi yapılan rutin testte HIV pozitif olmadığı, yani AIDS ile ilgili herhangi bir bulguya rastlanılmadığı görülmüştü. Eğer tetkiklerde bir problem yoksa, son 3 yılda ne oldu da HIV virüsü vücudunda hızla yayıldı? Olay adli bir vaka olarak inceleniyor ve istismar olasılığı üzerinde duruluyor. Başka nedenler de olabilir. Çocuğa virüsün nasıl ve nerede bulaştığını ortaya çıkarmak, elbette polisin ve doktorların işi.

***

Ancak, Murti teşhis konulduktan sonra 7 yıl yaşarken, 3 yıl önce vücudunda HIV virüsü olmayan bu çocuk nasıl hayatını kaybetti? Bu çocuk, 3 yılda nasıl son evreye geldi? Muhtemelen hastalığın ilerlemesi kişiden kişiye değişebiliyor. Ülkemizde HIV/AIDS ilk teşhis konulduğu 1985 yılından bu yana bildirilmesi zorunlu hastalıklar listesinde yer alıyor. Türkiye’de teşhis konulan yaklaşık 250 HIV pozitif çocuk var. Peki, gerçek rakamları kimse biliyor mu?

***

1985 yılından 8 Kasım 2023 tarihine kadar, Türkiye’de toplam 39 bin 437 kişide HIV pozitif olduğu bildirilmiş. Bu süreçte, 2 bin 295 AIDS vakası rapor edilmiş. Vakaların yüzde 81,5’i erkek, yüzde 18,5’i kadın. Bu vakaların yüzde 16,1’ini ise yabancı uyruklu kişiler oluşturuyor. Bu da az buz bir oran değil. İstatistiklere göre, bu virüs en çok 25-29 ve 30-34 yaş gruplarında görülüyor.

***

Bulaşma yolu bildirilen vakalar içerisinde cinsel yolla bulaşma yüzde 95,6 oranla ilk sırada yer alıyor. Ardından yüzde 2 ile damar içi madde kullanımı yoluyla bulaşma geliyor. Damar içi bulaşma denince akla iğneler geliyor. Bunu görünce, yıllar önce uyuşturucu madde bağımlılarının anlattıkları gözümün önüne geliyor. Damarlarına iğneyle uyuşturucu veren madde bağımlıları, enjektörleri ortak kullandıklarını söylemişlerdi. Haliyle, o enjektörlerle başta AIDS ve hepatit olmak üzere kan yoluyla geçen her türlü hastalık da bulaşabiliyor. Uyuşturucuya paralel olarak hastalıklar da yayılıyor. Yaşananlara bakınca, sanki tesadüfen yaşıyoruz. İşte 39 yılda geldiğimiz nokta.

BİR CEVAP YAZ

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Yorumlar (0 Yorum)

TAM 39 YIL ÖNCE TÜRKİYE'DE AIDS

Mustafa Kozak

BİR CEVAP YAZ

Diğer Yazıları

ONLİNE ALIŞVERİŞTE GÜMRÜK ÇİLESİ!

UNUTULAN KAHRAMANLAR

ÖMÜR BİTER YOLLAR BİTMEZ

SİYASETTE EZBERLERİ BOZAN GELİŞMELER

YAT LİMANI İÇİN TEHLİKE ÇANLARI

DOLANDIRICILARI KİM DURDURACAK?

ALTININ SALTANATI

"SOLDA BİTMEYEN KAVGA"

DONALD TRUMP’IN 'GAZZE' STRATEJİSİ

BÜYÜK HEDEFLER ZORLU GERÇEKLER

ÇALINAN MOTOSİKLET 23 YILDIR ARANIYOR!

TARIMIN KADERİ SURİYELİLER Mİ?

SİLKELENME ZAMANI

ANTALYA PİYAZI

ADLİYEDE GÜVENLİK ZAFİYETİ OLMAZ

ORMANLIK ALANLAR KAMERAYLA İZLENMELİ

ORTA DİREK

ORTA DİREK

SATILAMAYAN EV YENİ GELİR KAPISI!

MERMERLİ PLAJI

BİNLERCE YILLIK ‘YILBAŞI’ MİRASI

BERBERDEN AL HABERİ!

GOLANI’NİN YENİ İMAJI

YENİ YIL SEVİNCİ KABUS OLMASIN

O BİR EKONOMİST

ZEYTİNKÖY KARAKOLLA HUZURA KAVUŞUR MU?

BEŞAR ESAD’DAN BOZKURT HEYKELİNE

ANTALYA İHMALE GELMEZ

EDS KORKUSU ŞİMDİDEN BAŞLADI

EL TÜRKO’NUN HAPİSHANESİ: CECOT

‘BÜLÜÇ KAVŞAĞI’ NEDEN OLMASIN?

VASİYETİMDİR

ARKEOLOJİNİN ALTIN ÇAĞI

TECAVÜZCÜLERE ‘HADIM’ CEZASI

KİM BU TRUMP?

SİYASET SANATI VE İKTİDAR

YARGI BAĞIMSIZLIĞI

BELEDİYELER İMAR BARIŞINI TANIMIYOR

FETÖ’NÜN MİRASI

ANTALYALI SEDAT PEKER

KANUN KAÇAKLARI NEREDE SAKLANIYOR?

YAĞMURDAN KAÇARKEN DOLUYA TUTULMAK

ÖLÜM SOKAĞI

BİZİM SOKAKLAR

VADEDİLMİŞ TOPRAKLAR HEZEYANI

YAVRU VATAN: KIBRIS

ALTIN PORTAKAL

BİLDİKLERİNİ NEDEN ANLATMIYORLAR?

15 TEMMUZUN GİZLİ KAHRAMANLARI

BÖCEKLERİN HAYRATI

ÇEKME DEĞİL ÇÖKME KARAVANLAR

CENEVİZ KOYU’NDA BAYRAM

DUYMAK İSTEMEDİĞİMİZ HABERLER

TELEFERİK DAVASI

YASTIKALTI DEĞİL YALIALTI

ANTALYA YANIYOR

BÜTÜN FELAKETLER NEDEN BİZİ BULUYOR?

BAŞIBOŞ HAYVANLARI UYUTMAK ÇÖZÜM MÜ?

BUGÜNKÜ DÜZENDE ‘GAZETECİ’ OLMAK

ANTALYA’NIN BİSİKLET KARNESİ

İYİLER VE KÖTÜLER

ULAŞIMDA FİYATLAR 2 YILDA 4’E KATLANDI

ANTALYA’DA KADIN DEVRİMİ

TRAFİKTE CANAVARLAŞIYORUZ

TUTTUĞUN ELİNDE KALIYOR

MİLLET DELİ GİBİ ALIŞVERİŞ YAPIYOR

BU KARA DÜZEN NE ZAMAN BİTECEK

KENDİSİ ‘MELEK’ OLDU ORGANLARI İSE UMUT

MİLLETSİZ ORMAN

BOYKOT

TELEFERİK SORUŞTURMASI

BOĞAÇAYI’NDAKİ HEDEF

LİYAKAT

RÜŞVETÇİ GAZETECİLER!

31 MART'IN KAZANANI 'KADINLAR'

KUZEY KORE’NİN 'KOT' KORKUSU