22.11.2024 - 09:00
YAYINLANMA25.04.2025 - 20:53
GÜNCELLEMEFransa’nın başkenti Paris'teki Louvre Müzesi, dünyanın en
fazla ziyaret edilen müzelerinden biridir. Bu müzenin bu kadar ilgi görmesinin
en büyük nedenlerinden biri, bundan 505 yıl önce vefat eden İtalyan ressam
Leonardo da Vinci’nin yaptığı “Mona Lisa” isimli tablonun burada sergilenmesidir.
Sırf Mona Lisa’yı görmek için bile dünyanın birçok ülkesinden her yıl
milyonlarca kişinin Fransa’ya gidip bu müzeyi ziyaret ettiğini biliyorum. Her
yıl Türkiye’den de çok sayıda kişi Mona Lisa için Fransa’ya gidiyor.
Bilmeyenler, bu tabloyu devasa büyüklükte sanırlar. Oysaki Mona Lisa, 77 cm ×
53 cm ebatlarında küçük bir tablodur.
***
Leonardo da Vinci’nin uzun yıllar üzerinde çalışarak
tamamladığı bu tablonun en önemli ve en dikkat çeken bölümü; Mona Lisa’nın
yüzündeki canlılıktır. Öylesine gerçekçidir ki, resimdeki kadın gerçek
anlamıyla yaşayan bir canlıya benzer. Baktıkça yön değiştirir, hareket eder ve
farklı perspektif çizer. Peki, bu tabloya bu kadar canlılığı nasıl vermiştir
Leonardo da Vinci? Rönesans’ın en önemli sanatçılarından olan Leonardo da Vinci,
aynı zamanda bir anatomi uzmanıydı. Peki anatomi konusunda nasıl uzmanlaşmıştı?
Kadavralar üzerinde çalışarak. Hatta gece yarıları mezarlıklardan ölüleri
çıkarıp çalıştığı bile söylenir.
***
1452 ile 1519 yılları arasında yaşayan Leonardo da Vinci’nin
üç boyutlu anatomik çalışmalarından kalp kası ve kapakçıklarının işlevine
ilişkin tespitleri, gelişmiş beyin görüntüleme sisteminin (MR) icat edilmesiyle
kanıtlanabilmiştir. Klinik antropolog Peter Abrahamas’ın açıklamasına göre,
Leonardo da Vinci’nin anatomi defterindeki kafatası çiziminin, bugün teknolojik
veriler ışığında yapılan çizimler kadar doğru ve detaylıdır. Bugün da Vinci’nin
omurga çizimi, anatomik olarak bilinen hatasız ilk omurga çizimi olarak kabul
ediliyor.
***
Öte yandan, kadın kadavralar üzerinde az çalıştığı için
fetüs çizimlerinde, da Vinci’nin inekler üzerinde incelemeler yapıp bunu insana
uyarladığı belirtiliyor. Sadece damarların nasıl çalıştığını, işlevini
anlayabilmek için 10 tane cesedi açmak zorunda kaldığını söyleyen Leonardo da
Vinci, kadavraları Floransa’nın en eski hastanesi Santa Maria Nuova’nın
mahzeninde inceliyordu. Ölüleri parçalamak ve incelemek, o dönemde dini açıdan
hoş görülmediği için çalışmalarını Vatikan’dan, özellikle de Papa’dan gizli
olarak geceleri yürüten Leonardo da Vinci’nin hayatı boyunca 30 civarında
kadavrayı incelediği belirtiliyor. Kadavralara bakarak çizimler yapan Leonardo
da Vinci’nin o meşhur yağlı boya tablosu Mona Lisa’yı yaparken de anatomi
çalışmalarından yararlandığı düşünülüyor.
***
Peki, bunları neden anlattım? Bundan 500 yıl kadar önce 30
kadar kadavra üzerinde çalışıp insan anatomisi üzerinde uzmanlaşan Leonardo da
Vinci’yi bir düşünün. Bir de bugünkü tıp fakültelerindeki öğrencileri gözünüzün
önüne getirin. Bugün tıp fakültelerindeki en önemli sorunlardan biri kadavra
sıkıntısı. Ben gazeteciliğe başladığım 1990’lı yılların ortalarında da bu sorun
vardı. Hatta bırakın kadavrayı, iskelet bile bulunamıyordu.
***
Ben de bu yüzden hem kızıma, hem de diğer yakınlarıma, “Ben
öldükten sonra beni toprağa vermek yerine kadavramı bağışlayın” dedim.
“Organlarım da dahil olmak üzere tüm bedenimin bilimsel çalışmalarda
kullanılmasını vasiyet ettim. Öldükten sonra alınabilecek en büyük hayır
duasının bu olduğunu düşünüyorum. Mezarımız olmasa da olur.”
***
Kadavra sorunu geçmişte olduğu gibi bugün de devam
ediyormuş. Adli Tıp Uzmanları Derneği Başkanı Prof. Dr. Ahmet Hilal’in
açıklamasına göre, tıp fakültelerinde yeterli kadavra olmaması nedeniyle
eğitimler maketler üzerinde yapılıyormuş. Fakültelerde pratik eğitim için
yurtdışından büyük paralar ödenerek kadavra ya da kadavranın bir kısmı
getiriliyormuş.
SON SÖZ
Peki, bu sorunu nasıl aşacağız? Nasıl doktor yetiştireceğiz?
İnsan anatomisini öğrenmek için bugün mezarları açıp cesetleri çalacak hali yok
tıp öğrencilerinin. O zaman kadavra bağışını artıracağız. Ben bağışladım. Sıra
sizde.
13.03.2025 - 09:00
08.03.2025 - 09:00
05.03.2025 - 09:00
01.03.2025 - 09:00
26.02.2025 - 09:00
21.02.2025 - 09:00
14.02.2025 - 09:00
11.02.2025 - 09:00
08.02.2025 - 09:00
05.02.2025 - 09:00
31.01.2025 - 09:00
29.01.2025 - 09:00
25.01.2025 - 09:00
21.01.2025 - 09:00
17.01.2025 - 09:00
15.01.2025 - 09:00
11.01.2025 - 09:00
11.01.2025 - 09:00
08.01.2025 - 09:00
03.01.2025 - 09:00
31.12.2024 - 09:00
27.12.2024 - 09:00
23.12.2024 - 09:00
21.12.2024 - 09:00
16.12.2024 - 09:00
12.12.2024 - 09:00
10.12.2024 - 09:00
05.12.2024 - 09:00
03.12.2024 - 09:00
30.11.2024 - 09:00
27.11.2024 - 09:00
21.11.2024 - 09:00
16.11.2024 - 09:00
13.11.2024 - 09:00
08.11.2024 - 09:00
05.11.2024 - 09:00
01.11.2024 - 09:00
30.10.2024 - 09:00
27.10.2024 - 09:00
21.10.2024 - 09:00
20.10.2024 - 09:00
17.10.2024 - 09:00
11.10.2024 - 09:00
08.10.2024 - 09:00
05.10.2024 - 09:00
01.10.2024 - 09:00
21.09.2024 - 09:00
18.09.2024 - 09:00
13.07.2024 - 09:00
10.07.2024 - 09:00
04.07.2024 - 09:00
21.06.2024 - 09:00
19.06.2024 - 09:00
14.06.2024 - 09:00
11.06.2024 - 09:00
07.06.2024 - 09:00
04.06.2024 - 09:00
30.05.2024 - 09:00
28.05.2024 - 09:00
23.05.2024 - 09:00
21.05.2024 - 09:00
16.05.2024 - 09:00
14.05.2024 - 09:00
10.05.2024 - 09:00
07.05.2024 - 09:00
02.05.2024 - 09:00
30.04.2024 - 09:00
25.04.2024 - 09:00
23.04.2024 - 09:00
19.04.2024 - 09:00
15.04.2024 - 09:00
12.04.2024 - 09:00
08.04.2024 - 09:00
03.04.2024 - 09:00
01.04.2024 - 09:00
28.03.2024 - 09:00
27.03.2024 - 09:00
21.03.2024 - 09:00
19.03.2024 - 09:00
14.03.2024 - 09:00
11.03.2024 - 09:00
07.03.2024 - 09:00
05.03.2024 - 09:00
01.03.2024 - 09:00
26.02.2024 - 09:00
23.02.2024 - 09:00
20.02.2024 - 09:00
15.02.2024 - 09:00
13.02.2024 - 09:00
09.02.2024 - 09:00
07.02.2024 - 09:00
01.02.2024 - 09:00
30.01.2024 - 09:00
27.01.2024 - 09:00
24.01.2024 - 09:00
19.01.2024 - 09:00
15.01.2024 - 09:00
11.01.2024 - 09:00
09.01.2024 - 09:00
04.01.2024 - 09:00
01.01.2024 - 09:00
28.12.2023 - 09:00
26.12.2023 - 09:00
22.12.2023 - 09:00
19.12.2023 - 09:00
14.12.2023 - 09:00
11.12.2023 - 09:00
07.12.2023 - 09:00
05.12.2023 - 09:00
30.11.2023 - 09:00
28.11.2023 - 09:00
24.11.2023 - 09:00
23.11.2023 - 09:00
17.11.2023 - 09:00
14.11.2023 - 09:00
09.11.2023 - 09:00
07.11.2023 - 09:00
02.11.2023 - 09:00
31.10.2023 - 09:00
28.10.2023 - 09:00
24.10.2023 - 09:00
20.10.2023 - 09:00
16.10.2023 - 09:00
13.10.2023 - 09:00
11.10.2023 - 09:00
06.10.2023 - 09:00
06.10.2023 - 09:00
27.09.2023 - 09:00
25.09.2023 - 09:00
21.09.2023 - 09:00
19.09.2023 - 09:00
15.09.2023 - 09:00
13.09.2023 - 09:00
08.09.2023 - 09:00
04.09.2023 - 09:00
01.09.2023 - 09:00
30.08.2023 - 09:00
25.08.2023 - 09:00
22.08.2023 - 09:00
17.08.2023 - 09:00
14.08.2023 - 09:00
11.08.2023 - 09:00
06.08.2023 - 09:00
04.08.2023 - 09:00
31.07.2023 - 09:00
29.07.2023 - 09:00
28.07.2023 - 09:00
23.07.2023 - 09:00
23.07.2023 - 09:00
21.07.2023 - 09:00
20.07.2023 - 09:00
13.07.2023 - 09:00
10.07.2023 - 09:00
08.07.2023 - 09:00
04.07.2023 - 09:00
01.07.2023 - 09:00
26.06.2023 - 09:00
22.06.2023 - 09:00
20.06.2023 - 09:00
16.06.2023 - 09:00
13.06.2023 - 09:00
08.06.2023 - 09:00
06.06.2023 - 09:00
02.06.2023 - 09:00
29.05.2023 - 09:00
25.05.2023 - 09:00
24.05.2023 - 09:00
18.05.2023 - 09:00
17.05.2023 - 09:00
11.05.2023 - 09:00
10.05.2023 - 09:00
05.05.2023 - 09:00
02.05.2023 - 09:00
28.04.2023 - 09:00
25.04.2023 - 09:00
21.04.2023 - 09:00
19.04.2023 - 09:00
14.04.2023 - 09:00
11.04.2023 - 09:00
04.04.2023 - 09:00
29.03.2023 - 09:00
10.03.2023 - 09:00
07.03.2023 - 09:00
24.02.2023 - 09:00
20.02.2023 - 09:00
17.02.2023 - 09:00
14.02.2023 - 09:00
07.02.2023 - 09:00
28.01.2023 - 09:00
25.01.2023 - 09:00
21.01.2023 - 09:00
18.01.2023 - 09:00
12.01.2023 - 09:00
10.01.2023 - 09:00
05.01.2023 - 09:00
29.12.2022 - 09:00
23.12.2022 - 09:00
22.12.2022 - 09:00
15.12.2022 - 09:00
13.12.2022 - 09:00
10.12.2022 - 09:00
07.12.2022 - 09:00
03.12.2022 - 09:00
01.12.2022 - 09:00
25.11.2022 - 09:00
22.11.2022 - 09:00
16.11.2022 - 09:00
10.11.2022 - 09:00
05.11.2022 - 09:00
02.11.2022 - 09:00
30.10.2022 - 09:00
26.10.2022 - 09:00
25.10.2022 - 09:00
19.10.2022 - 09:00
16.10.2022 - 09:00
08.10.2022 - 09:00
05.10.2022 - 09:00
30.09.2022 - 09:00
28.09.2022 - 09:00
24.09.2022 - 09:00
21.09.2022 - 09:00
14.09.2022 - 09:00
08.09.2022 - 09:00
02.09.2022 - 09:00
01.09.2022 - 09:00
12.08.2022 - 09:00
10.08.2022 - 09:00
04.08.2022 - 09:00
01.08.2022 - 09:00
27.07.2022 - 09:00
22.07.2022 - 09:00
21.07.2022 - 09:00
15.07.2022 - 09:00
09.07.2022 - 09:00
06.07.2022 - 09:00
01.07.2022 - 09:00
30.06.2022 - 09:00
24.06.2022 - 09:00
22.06.2022 - 09:00
16.06.2022 - 09:00
10.06.2022 - 09:00
08.06.2022 - 09:00
02.06.2022 - 09:00
27.05.2022 - 09:00
25.05.2022 - 09:00
21.05.2022 - 09:00
18.05.2022 - 09:00
13.05.2022 - 09:00
05.05.2022 - 09:00
30.04.2022 - 09:00
27.04.2022 - 09:00
23.04.2022 - 09:00
21.04.2022 - 09:00
15.04.2022 - 09:00
13.04.2022 - 09:00
08.04.2022 - 09:00
30.03.2022 - 09:00
25.03.2022 - 09:00
23.03.2022 - 09:00
19.03.2022 - 09:00
16.03.2022 - 09:00
11.03.2022 - 09:00
09.03.2022 - 09:00
04.03.2022 - 09:00
02.03.2022 - 09:00
26.02.2022 - 09:00
23.02.2022 - 09:00
18.02.2022 - 09:00
16.02.2022 - 09:00
11.02.2022 - 09:00
09.02.2022 - 09:00
02.02.2022 - 09:00
28.01.2022 - 09:00
26.01.2022 - 09:00
21.01.2022 - 09:00
19.01.2022 - 09:00
14.01.2022 - 09:00
12.01.2022 - 09:00
07.01.2022 - 09:00
05.01.2022 - 09:00
31.12.2021 - 09:00
29.12.2021 - 09:00
24.12.2021 - 09:00
18.12.2021 - 09:00
15.12.2021 - 09:00
08.12.2021 - 09:00
03.12.2021 - 09:00
01.12.2021 - 09:00
19.11.2021 - 09:00
17.11.2021 - 09:00
12.11.2021 - 09:00
29.10.2021 - 09:00
22.10.2021 - 09:00
20.10.2021 - 09:00
16.10.2021 - 09:00
13.10.2021 - 09:00
05.10.2021 - 09:00
29.09.2021 - 09:00
25.09.2021 - 09:00
22.09.2021 - 09:00
17.09.2021 - 09:00
10.09.2021 - 09:00
08.09.2021 - 09:00
03.09.2021 - 09:00
01.09.2021 - 09:00
28.08.2021 - 09:00
25.08.2021 - 09:00
21.08.2021 - 09:00
18.08.2021 - 09:00
13.08.2021 - 09:00
11.08.2021 - 09:00
28.07.2021 - 09:00
22.07.2021 - 09:00
15.07.2021 - 09:00
08.07.2021 - 09:00
02.07.2021 - 09:00
30.06.2021 - 09:00
19.06.2021 - 09:00
11.06.2021 - 09:00
08.06.2021 - 09:00
04.06.2021 - 09:00
02.06.2021 - 09:00
28.05.2021 - 09:00
21.05.2021 - 09:00
12.05.2021 - 09:00
07.05.2021 - 09:00
01.04.2021 - 09:00
23.03.2021 - 09:00
16.03.2021 - 09:00
10.03.2021 - 09:00
03.03.2021 - 09:00
23.02.2021 - 09:00
18.02.2021 - 09:00
09.02.2021 - 09:00
01.02.2021 - 09:00
25.01.2021 - 09:00
18.01.2021 - 09:00
13.01.2021 - 09:00
06.01.2021 - 09:00
28.12.2020 - 09:00
18.12.2020 - 09:00
17.12.2020 - 09:00
01.12.2020 - 09:00
09.11.2020 - 09:00
05.11.2020 - 09:00
22.10.2020 - 09:00
14.10.2020 - 09:00
07.10.2020 - 09:00
29.09.2020 - 09:00
18.09.2020 - 09:00
12.09.2020 - 09:00
05.09.2020 - 09:00
28.08.2020 - 09:00
18.08.2020 - 09:00
17.08.2020 - 09:00
04.08.2020 - 09:00
29.07.2020 - 09:00
24.07.2020 - 09:00
20.07.2020 - 09:00
BİR CEVAP YAZ
E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir