Anhedoni, mutsuzluk, hiçbir şeyden keyif almama, hayattan zevk almama durumudur. Depresyonun önemli belirtilerinden bir tanesi olarak görülen bu durum, pek çok kişinin zaman zaman yaşadığı bir sorundur.
***
Bireyin daha önce yaptığı ve zevk aldığı, gezi, müzik, sosyalleşme, cinsellik gibi aktivitelerden, artık zevk vermediği, yaptığında eskisi gibi tat almadığı için yapmadığı, daha eylemsiz ve pasif davranışlar sergilediği görülür. Önceden heyecanla yaptıkları eylemleri artık yapmak istemedikleri gözlenir.
***
Anhedoniye hangi durumların neden olduğu net olarak belirlenmese, kişiden kişiye farklılık gösterse de genel olarak bireyin yaşadığı ruhsal problemlerin, madde bağımlılığının, farklı nedenlerden kaynaklı olumsuz zihinsel süreçlerin etkisi olduğu söylenebilir.
***
Depresyon ve anksiyete ile birlikte, sürekli ertelenen işler, bazı alışkanlıklar ve kişisel motivasyonun az olması gibi durumlar da bu soruna neden olabilmekte ya da şiddetini arttırabilmektedir.
***
Depresyonun en önemli belirtileri arasında yer alan bu durumun en bilinen göstergesi mutsuzluktur. Bazı bireylerde şüpheci düşüncelere kapılma, gerginlik, yapılan sosyal aktivitelerden zevk almama, neşeli duygulara sahip olamama, yeme sorunları, cinsel isteksizlik de gözlenebilmektedir.
***
Kişinin daha önce yaptığı eylemlerden zevk almadığı için, kendini geri çektiği, ilgi kaybı yaşadığı, yapması gereken şeyleri kendini yorgun, enerjisinin olmadığını hissettiği için erteledikleri görülür. Uykuya dalmada güçlük olabileceği gibi, erken uyuma ya da çok uyuma gibi uyku sorunları da gözlenebilmektedir.
***
Anhedoninin en öneli risk faktörleri arasında, aile bireylerinde şizofreni ya da majör depresyon öyküsünün olması yer almaktadır. Aynı zamanda bireyin yaşadığı önemli yaşamsal olumsuzluklar, şiddetli travmatik olaylar, bireyin hayatındaki uzun süren yoğun ve stresli bir dönem, geçmiş dönemde cinsel ihmal ve istismar yaşantılarının olması, çocukluk dönemi ihmal yaşantıları, beslenme bozuklukları, yaşam kalitesini olumsuz etkileyen hastalıklar, riskli hastalık ve ameliyat süreçleri önemli risk faktörleri arasında yer almaktadır.
***
Son zamanlarda oldukça yaygın olarak görülen bu durum, bireyin yaşam kalitesini önemli oranda olumsuz yönde etkilemektedir. Bu nedenle bireyin hayatında önemli yaşamsal kayıplara yol açmadan, sorunun çözümlenmesi amaçlı bireyin gerekli psikolojik destek kaynaklarından faydalanması, psikoterapi ile sorunun çözümüne yönelik yardım alması önerilmektedir.
***
Bireyin yaşantısında bazı değişiklikler oluşturması, psikoterapiye ek olarak, sağlıklı bir beslenme programı oluşturulması, uyku düzenlemesinin yapılması, spor, egzersiz, yürüyüş, dans gibi aktiviteler önerilmektedir.
SON SÖZ
Bireyin yaşam kalitesini önemli oranda olumsuz yönde etkileyen bu sorunun çözümü doğru müdahalelerle mümkündür. Mutlu ve keyifli bir hafta olması dileğiyle…
E-mail: psikologsaadet@gmail.com
