YIPRANMA PAYINDA SIKI DENETİM DÖNEMİ

Muharrem Kaya

27.05.2025 - 00:06

YAYINLANMA

27.05.2025 - 00:06

YAYINLANMA

Ülkemiz çalışma hayatında, bazı ağır ve tehlikeli işlerde çalışanlara “fiili hizmet zammı” adı altında ve vatandaşlarımızca “yıpranma payı” diye adlandırılan; emeklilikte ilave prim günü, yaştan indirim ve sigorta hizmet yılında indirim olarak değerlendirilen ek bir hak verilmektedir.

Bu kapsamda çalışan bazı meslek gruplarına SGK, yüzlerce meslek grubunun yıpranma payı kullanımına kısıtlama getirdiğini açıkladı. Alınan bu karar sonucunda, yüzlerce meslekte yıpranma payı hakkından faydalanabilmek için bu mesleğin fiilen yapıldığının ispat edilmesi zorunluluğu getirildi.

***

SGK, 98 sayfalık listede 4/A kapsamında fiili hizmet zammına tabi tutulamayacak meslek gruplarını belirleyerek bazı meslekleri listesinden çıkardı. Meslek kodu kısıtlaması sebebiyle hizmet bildirimi yapılamayan ancak fiili hizmet süresi zammına tabi işte çalışan sigortalılar için, işverence bu çalışmayı doğrular ve kanıtlar nitelikte belgelerin bağlı olunan SGK ünitesine ibraz edilmesi istenecek.

Söz konusu uygulama, Nisan 2025 dönemine ait hizmetlerin bildiriminden itibaren geçerli olacak.

***

Yıpranma Payı Nedir?

Yıpranma payı ya da fiili hizmet süresi zammı; bazı meslek gruplarında çalışanların, çalışma şartlarının zorlukları nedeniyle emeklilik sürelerini daha erken tamamlamalarına olanak tanıyan süredir. Bu uygulama ile gerçek çalışma süresine ek süre eklenerek çalışanların daha önce emekli olabilmesi sağlanır.

Meslek kodlarıyla ilgili yapılan duyuru sonrası, “yıpranma hakkı” bazı meslek grupları için bu kapsam dışına çıkarılmış oldu. 2008 yılından sonra bu şekilde ilave edilen prim günleri, emekli aylıklarını artırmakta ve mesleklere göre farklı sürelerde erken emeklilik hakkı tanımaktadır.

***

Bazı mesleklerde çalışılan her 360 güne karşılık 60 gün eklenen meslekler şunlardır: “Kurşun ve arsenik işleri, cam fabrika ve atölyeleri, çimento fabrikaları, kok fabrikalarıyla termik santraller, alüminyum fabrikaları, döküm fabrikaları, itfaiye ve yangın söndürme işleri, insan sağlığına ilişkin işler.”

Her 360 güne karşılık 90 gün eklenen meslekler ise şunlardır: “Cıva üretimi işleri sanayi, demir ve çelik fabrikaları, asit üretimi yapan fabrika ve atölyeler, radyoaktif ve radyoiyonizan maddelerle yapılan işler, Türk Silahlı Kuvvetleri, Emniyet ve polis mesleği ile Milli İstihbarat Teşkilatı, basın ve gazetecilik mesleği, TRT, milletvekilleri, cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlar, ceza infaz kurumu çalışanları.”

***

Yer altı işlerinde çalışanların her 360 günlük çalışma sürelerine ise 180 gün eklenmektedir. Eklenen süre, asker, polis ve MİT mensuplarında 8 yılı; diğer mesleklerde ise 5 yılı geçemez. Bu sürelerin yarısı yaş hadlerinden indirilmektedir. Ancak indirilecek süre 3 yılı aşamaz.

***

Daha açık bir ifadeyle, yıpranma hakkından yararlanan asker, polis, MİT personeli, milletvekilleri, cumhurbaşkanı yardımcıları veya bakanlar en fazla 3 yıl; diğer meslek mensupları ise en fazla 2,5 yıl erken emekli olabilir. Erken emeklilik için söz konusu mesleklerde en az 3600 gün çalışılması gerekmektedir.

BİR CEVAP YAZ

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Yorumlar (0 Yorum)

YIPRANMA PAYINDA SIKI DENETİM DÖNEMİ

Muharrem Kaya

BİR CEVAP YAZ

Diğer Yazıları

İMZALAMADAN ÖNCE DÜŞÜNÜN

GÜVENLİ İŞ YERİNE PRİM İNDİRİMİ VAR

ÜRETİMİ TÜRKİYE’DE TUTANA PRİM DESTEĞİ

İŞ SÖZLEŞMESİNİ DOĞRU OKUYUN

HACZEDİLEMEYECEK MALLAR VE HAKLAR (2)

HACZEDİLEMEYECEK MALLAR VE HAKLAR

DESTEK TUTARLARININ MAHSUPLAŞMA USULÜ

KESİNTİLERİN FONA AKTARIM SÜREÇLERİ

TESCİL TARİHİNE GÖRE UYGULAMA

ASGARİ ÜCRET DESTEĞİ UYGULAMA KURALLARI

EMEKLİLİK SONRASI ÇALIŞMA DURUMLARI

ANNELERE YENİ HAKLAR TANINDI (2)

ANNELERE YENİ HAKLAR TANINDI

KISMİ ÇALIŞMADA SİGORTA ÇAKIŞMASI (2)

KISMİ ÇALIŞMADA SİGORTA ÇAKIŞMASI

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ HİZMETİNDE YENİ DÖNEM

28 BİN TL’LİK DESTEK GENÇLERİ BEKLİYOR

İŞ VERENLERE YÖNELİK ASGARİ ÜCRET DESTEĞİ (2)

İŞVERENLERE YÖNELİK ASGARİ ÜCRET DESTEĞİ

'50 ALTI' İŞ YERİNE ÖZEL DÜZENLEME

İŞ YERLERİNDE GÜVENLİK ŞART

KADIN ÇALIŞANLARA WOMEN-UP DESTEĞİ (2)

KADIN ÇALIŞANLARA WOMEN-UP DESTEĞİ

EMEKLİ AYLIKLARI NASIL HESAPLANACAK? (2)

ENGELLİLİK AYLIĞI VE KONTROL MUAYENESİ

SİGORTALILARIN SAĞLIK KURULUŞLARINA SEVKİ

YENİ ENGELLİ EMEKLİLİK SİSTEMİ

SGK BORCU YOKTUR BELGESİ DÜZENLEMESİ

YEMEK BEDELİNDE SGK DÜZENLEMESİ (2)

YEMEK BEDELİNDE SGK DÜZENLEMESİ

ÇALIŞANLARIN VERGİ İNDİRİMİ FIRSATLARI

SGK’DAN ‘SON GÜN’ BORÇLARINA ÇÖZÜM

KISMİ İLİŞİKSİZLİKTE SGK’DAN YENİ ADIM

YEMEK KARTLARINDA YENİ GÜNCELLEMELER

2025’TE BAŞLAYACAK ‘YASAL’ ZORUNLULUK

BAYRAM VE TATİLDE İŞÇİLERİN HAKLARI

EMEKLİLİKTE STATÜ VE MÜRACAAT FARKI

İŞÇİ ALACAKLARI VE ZAMAN AŞIMI

SGK E-BİLDİRGELERDE KULLANICI İŞLEMLERİ

YILLAR İÇİNDE EMEKLİ MAAŞI (2)

YILLAR İÇİNDE EMEKLİ MAAŞI

'BORCU YOKTUR' YAZISI İÇİN YENİ DÜZENLEME

YABANCI İŞÇİLER İÇİN ASGARİ ÜCRET DEĞİŞTİ (2)

YABANCI İŞÇİLER İÇİN ASGARİ ÜCRET DEĞİŞTİ

ALT- ASIL İŞVERENDE İDARİ PARA CEZASI

EMEKLİ AYLIKLARINDA YENİ DÜZENLEMELER (2)

EMEKLİ AYLIKLARINDA YENİ DÜZENLEMELER

İŞGÜCÜ UYUM PROGRAMI (2)

İşgücü Uyum Programı ve SGK

EMEKLİ MAAŞINDA SİSTEM DEĞİŞECEK

SGK Kapsamında E-tebligat işlemleri (2)

SGK kapsamında E-tebligat işlemleri

Yaşlılık aylığı

Türkiye’ de emeklilik kavramı

EYT'Lİ İÇİN PRİM DESTEĞİ KALDIRILDI

EMEKLİ MAAŞINDA MÜRACAAT FARKLARI

SGK’ NIN BAZI NACE KODLARINDA GÜNCELLEME YAPILDI

TARIM SİGORTASI

USTALIK VE KALFALIK BELGESİNDE DEĞİŞİKLİK

USTALIK VE KALFALIK BELGESİNDE DEĞİŞİKLİK

SGK BORÇLARINDA ‘TECİL’ İŞLEMLERİ (2)

SGK BORÇLARINDA ‘TECİL’ İŞLEMLERİ

SGK’NIN UYGULADIĞI TECİL VE TAKSİTLENDİRME

İNŞAATLARDA İLİŞİKSİZLİK BELGESİ

İLİŞİKSİZLİK BELGESİ (2)

İLİŞİKSİZLİK BELGESİ

KAPSAMA GİRMEYEN BORÇ TÜRLERİ

VERGİ BORCU OLANA KAMU İHALESİ YASAK (2)

VERGİ BORCU OLANA KAMU İHALESİ YASAK

SGK BORÇLARI İÇİN YAPILANDIRMA FIRSATI

EV İŞÇİLERİNİN SGK KAPSAMINA ALINMASI (2)

EV İŞÇİLERİNİN SGK KAPSAMINA ALINMASI

BELEDİYELERDE SGK YÜKÜMLÜLÜĞÜ (2)

BELEDİYELERDE SGK YÜKÜMLÜLÜĞÜ

SGK- SORU VE CEVAP

İŞVERENE VERİLEN ASGARİ ÜCRET DESTEĞİ