6111 sayılı Kanunun 51 inci maddesiyle kanuna eklenen ek 6’ncı madde ile 1/3/2011 tarihinden itibaren ticari taksi, dolmuş ve benzeri şehir içi toplu taşıma araçlarında çalışanlar ile Kültür ve Turizm Bakanlığınca belirlenecek alanlarda bir veya birden fazla kişi yanında kısmi iş sözleşmesiyle bir ay içinde 10 günden az çalışanlara, kendileri tarafından prim ödemeleri imkanı sağlanmıştır. Bu sigortalılar, 5510 sayılı Kanunun hizmet akdi kapsamında sigortalı sayılacaktır.

Prim İşlemleri

2022 yılı için, Ek-6 sigortalılarının ödemeleri gereken aylık prim tutarı; prime esas günlük kazanç alt ve üst sınırı arasında olmak kaydıyla, sigortalılar tarafından beyan edilen günlük kazanç tutarının 29 katı üzerinden hesaplanmaktadır. Prime esas kazancın hesaplanacağı gün sayısı her yıl bir puan artırılarak 2023 yılında 30 güne ulaştığında sabitlenecektir.

Buna göre 2022 yılı için, asgari ücret üzerinden prime esas kazanç beyanında bulunan bir Ek-6 sigortalısının ödemesi gereken aylık prim tutarı: 6.400 TL × %32,5 × 29 ÷ 30= 2.010,66 TL’dir (Azami tutar ise 12.060,00 TL’dir). Bu kapsamdaki sigortalıların %3 oranındaki işsizlik primini de ödeyerek işsizlik sigortasına tabi olmayı talep etmeleri halinde ödemeleri gereken aylık prim tutarı 6.400 TL × %35,5 × 29 ÷ 30= 1.717,21 TL olmaktadır (Azami tutar ise 13.177,59 TL’dir).

Güzel sanat kollarında çalışanlar ile düşünürler ve yazarlardan Ek-6 kapsamında sigortalı olmak isteyenler / sigortalı olanlar için de aşağıdaki açıklamalar aynen geçerlidir. Sadece bunlar için giriş bildirgesi ve bildirge ekinde verilmesi gereken belgeler farklıdır.

Ek-6 Kapsamında Sigortalı Olma Şartları

Ek 6’ncı madde kapsamında sigortalı olabilmek için;

– 4/1-a (SSK) kapsamında tam süreli çalışmamak ve uzun vadeli sigorta kollarına tabi olmamak,

– 4/1-b (Bağ-Kur) ve 4/1-c (Emekli Sandığı) kapsamında sigortalı olmamak,

– İsteğe bağlı sigortalı olmamak,

– 506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesi kapsamında (bankalar, sigorta ve reasürans şirketleri, ticaret odaları, sanayi odaları, borsalar veya bunların teşkil ettikleri birliklerde) sigortalı olmamak,

– Kendi sigortalılığından dolayı gelir veya aylık (emeklilik – malullük aylığı, iş kazası ve meslek hastalığı nedeniyle sürekli iş göremezlik geliri) almamak, gerekir.

Ek 6 Kapsamında Sigortalı Olabilecek Kişiler

Kısmi süreli iş sözleşmesiyle bir veya birden fazla kişi tarafından çalıştırılan ve çalıştıkları kişi yanında ay içerisinde çalışma saati süresine göre hesaplanan çalışma gün sayısı 10 günden az olan;

– Ticari taksi, dolmuş, minibüs, otobüs ve benzeri nitelikteki şehir içi toplu taşıma araçlarında çalışan şoförler,

– Minibüs, dolmuş gibi toplu taşım araçlarının geliş ve gidiş saatlerini kaydeden, bekleyen yolcuların sıra düzenini sağlayan ve bu araçlara binme işini organize eden değnekçi, kahya, simsar, çığırtkan v.b. isimlerle adlandırılan yönlendiriciler, (Bunlar ücretlerini günlük ya da haftalık olarak dolmuş hattındaki şoförlerden almakta olsalar da 2014/5 sayılı SGK Genelgesine göre bunlar da Ek-6 kapsamında sigortalı olabilirler.)

– Okul öncesi çocukları ve/veya ilköğretim öğrencilerini taşıyan okul servis araçlarında, araç içi düzenini sağlayan, öğrencilerin araca iniş ve binişlerinde yardımcı olan rehber personel (hostes),

– Film, tiyatro, sahne, gösteri, ses ve saz sanatçıları ile müzik, resim, heykel, dekoratif ve benzeri diğer uğraşları içine alan bütün güzel sanat kollarında çalışanlar ile düşünürler ve yazarlardan Kültür ve Turizm Bakanlığınca belirlenecek alanlarda çalışanlar, Ek-6 kapsamında sigortalı olabilirler.

Sosyal Güvenlik Uzmanı (Em. SGK Müdürü) Muharrem KAYA