01.02.2024 - 09:00
YAYINLANMA25.04.2025 - 20:53
GÜNCELLEMEMülkiyet, aidiyet ve bağımsızlık unsuru olarak neredeyse
insanlık tarihi ile yaşıt olan Tamga-Damga, hiç şüphesiz Türk kültürünün de
vazgeçilmez uygulamalarındandır. Kısaca sahiplik ve ait olmanın belgesidir
diyebiliriz.
***
Günümüzdeki anlamına yakın yazının düzenli kullanımından
önce damgalar basit ama etkili iletişim araçlarıydı. Bu sebeple bir şeye sahip
olanın başkaları tarafından bilinmesinin maddi, görsel belgeleriydiler.
Atalarımızın bilinen tarihten itibaren yaşadığı bütün coğrafyalarda mimari veya
kullanım eşyalarına damga vurduklarını görmekteyiz. Bu damgaların başında hiç
şüphesiz Kayı boyu damgası gelmektedir.
***
Antalya ve çevresinde yer alan eski kervan yolları üzerinde
bulunan bazı han kalıntıları üzerinde yoğun olarak Kayı boyu damgalarına
rastlanmıştır. Özellikle bu damgaların çoğu han yapılarının girişine ya da
içine yapılmış olarak karşımıza çıkmaktadır.
Öte yandan bazı köy mezarlıklarında yer alan mezar taşları üzerinde de
görülür. Elbette ki bu damgayı Kayı boyunun gittiği her yerde görmek mümkündür.
***
Her bir boya özgü olan ve kendinde milli mirası
değiştirmeden koruyan Türk boylarının damgalarının esasında tarih yatmaktadır.
Her bir boy kendi damgası ile özünü gösterir, kendini tanıtır. Bu damgalardan
ilk defa Türk Tarihine de ışık tutan Kaşgarlı Mahmud “Divan-ı Lügat-it Türk”
(1070-1072) adlı meşhur eserinde bahsetmiştir.
***
Kaşgarlı Mahmud Oğuz boylarını 22 boy olarak göstermiştir.
Ayrıca İlhanlı Veziri Reşideddin tarafından yazılan Camiüt Tevarih adlı
eserinin “Oğuzların ve Türklerin Tarihi” kısmında Oğuzlardan ve onların
damgalarından bahsedilmiş ve Oğuz boylarını 24 boy olarak vermiştir.
***
Reşideddin’in verdiği bilgiler Oğuzların İslam dinini
benimsemelerinden önceki dönemi kapsadığı için büyük önem taşır. Hem
Kaşgarlı’da hem de Reşideddin’de Oğuz boylarının damgaları ve ongunları
hakkında da bilgi verilmiştir. Kayı’nın kelime manası Reşideddin’e göre sağlam
demektir.
***
Ongunu (kutsal hayvanı) şahindir. Kayılar, Oğuzların Bozok
kolunun Günhan soyuna mensuptur. Bizim için bu kadar önemli olmasının nedeni
ise, Osmanlıların da bu boya mensup olmasıdır. Zira Kayılar, Osmanlı
Devleti'nin kurucu unsuru konumundadır.
***
Kayı boyu kendisine damga olarak “ok-yay” biçiminin farklı
bir şeklini almıştır. Şöyle ki; iki yanda birer ok ve ortada oklu bir yay
şeklini benimsemiştir. Bazı görüşlere göre yay anayı temsil etmektedir, sağında
ve solunda yer alan oklar ise savaşçı Alpleri temsil ederek, ok yaydan
çıktığında anadan doğan evlatların birer savaşçı olacağı düşüncesi hakimdir.
11.05.2025 - 00:11
22.04.2025 - 09:00
10.04.2025 - 09:00
25.03.2025 - 09:00
12.03.2025 - 09:00
01.03.2025 - 09:00
19.02.2025 - 09:00
15.02.2025 - 09:00
02.02.2025 - 09:00
23.01.2025 - 09:00
14.01.2025 - 09:00
06.01.2025 - 09:00
28.12.2024 - 09:00
18.12.2024 - 09:00
10.12.2024 - 09:00
04.12.2024 - 09:00
26.11.2024 - 09:00
19.11.2024 - 09:00
15.11.2024 - 09:00
06.11.2024 - 09:00
26.10.2024 - 09:00
02.10.2024 - 09:00
19.09.2024 - 09:00
07.09.2024 - 09:00
28.08.2024 - 09:00
18.08.2024 - 09:00
11.08.2024 - 09:00
30.07.2024 - 09:00
22.07.2024 - 09:00
13.07.2024 - 09:00
08.07.2024 - 09:00
24.06.2024 - 09:00
17.06.2024 - 09:00
03.06.2024 - 09:00
28.05.2024 - 09:00
20.05.2024 - 09:00
13.05.2024 - 09:00
06.05.2024 - 09:00
01.05.2024 - 09:00
17.04.2024 - 09:00
05.04.2024 - 09:00
21.03.2024 - 09:00
13.03.2024 - 09:00
06.03.2024 - 09:00
27.02.2024 - 09:00
21.02.2024 - 09:00
12.02.2024 - 09:00
22.01.2024 - 09:00
15.01.2024 - 09:00
03.01.2024 - 09:00
18.12.2023 - 09:00
08.12.2023 - 09:00
28.11.2023 - 09:00
22.11.2023 - 09:00
09.11.2023 - 09:00
06.11.2023 - 09:00
27.10.2023 - 09:00
20.10.2023 - 09:00
12.10.2023 - 09:00
08.10.2023 - 09:00
29.09.2023 - 09:00
20.09.2023 - 09:00
13.09.2023 - 09:00
06.09.2023 - 09:00
29.08.2023 - 09:00
26.08.2023 - 09:00
20.08.2023 - 09:00
15.08.2023 - 09:00
09.08.2023 - 09:00
01.08.2023 - 09:00
24.07.2023 - 09:00
19.07.2023 - 09:00
10.07.2023 - 09:00
03.07.2023 - 09:00
26.06.2023 - 09:00
24.06.2023 - 09:00
19.06.2023 - 09:00
12.06.2023 - 09:00
05.06.2023 - 09:00
20.05.2023 - 09:00
08.05.2023 - 09:00
26.04.2023 - 09:00
20.04.2023 - 09:00
12.04.2023 - 09:00
07.04.2023 - 09:00
01.04.2023 - 09:00
21.03.2023 - 09:00
14.03.2023 - 09:00
08.03.2023 - 09:00
31.01.2023 - 09:00
27.01.2023 - 09:00
21.01.2023 - 09:00
19.01.2023 - 09:00
11.01.2023 - 09:00
07.01.2023 - 09:00
31.12.2022 - 09:00
24.12.2022 - 09:00
19.12.2022 - 09:00
09.12.2022 - 09:00
02.12.2022 - 09:00
25.11.2022 - 09:00
17.11.2022 - 09:00
13.11.2022 - 09:00
10.11.2022 - 09:00
05.11.2022 - 09:00
29.10.2022 - 09:00
BİR CEVAP YAZ
E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir