Türklerde hâkimiyet ve bayrağın sembolü olan bu hilâl ve yıldız kut inancına (Gök 2005:287) dayandırılmaktadır. Günümüz Türkiye Cumhuriyeti Bayrağının kökeninde yine bu tamga bulunmaktadır.
***
Kün-Ay simgesi, Farsça mihr-ü mâh (güneş ve ay) adı altında Selçuklulara, daha sonrasında Osmanlılara geçip, Osmanlı bayraklarında Zülfıkar ile beraber resmedilecektir. (Esin, 2001, s.68-69).
***
Gündüzü sembolize eden GÜNEŞ (Kün) ve geceyi sembolize eden Ay bir araya geldiğinde gündüz ve gece eşitleniyor, astral inançların yoğunlaştığı döneme ve yılbaşına işaret ediyordu.
***
Antalya mezar taşları incelendiğinde, bu taşların bazılarının üzerinde Türkler için yüzyıllardır kutsallığını ve önemini yitirmeyen KÜN-AY tamgası görülmektedir.
***
Görseldeki mezar taşı bezemelerindeki sembolizm, Türk mitolojisine dayanan, devlet simgesine dönüşerek tarihin akışı içinde oluşmuş inanç, birikim ve deneyimlerin kültürel ürünleridir.
***
Künay, Ay-yıldız motifi gibi birçok sembolik bezeme ve kültürel değerler sanat aracılığıyla bir değişim, gelişim ve süreklilik içinde geleceğe aktarılabilir.
***
Türk kültüründe mezar taşları tapu senetlerimiz olma vasfının yanı sıra, mitolojik motiflerin geleceğe taşınmasında en işlevsel değerler niteliğindedir.
***
Sonuç olarak diyebiliriz ki; iklim özellikleri sebebiyle dış koşullara oldukça açık olan Antalya mezar taşlarının büyük bir kısmı yok olma tehlikesine karşılık ayakta durma mücadelesi vermektedir.
***
Bu mezar taşlarının çoğunun acil bakım ve onarıma ihtiyacı olduğu görülmektedir. Kırık halde bulunan parçaların kaybolmadan onarılması temennimizdir.
***
Kaynaklar:
Esin, Emel. “Kün-Ay (Ay-yıldız motifinin proto-Türk devirden Hakanlılara kadar ikonografisi)”. Kongreye Sunulan Bildiriler kitabı. C. 1. Ankara: VII. Türk Tarih Kongresi 25-29 Eylül, (1970): 313 – 359.
***
Gök, Nejdet ve Kutlu, Mehmet. “Hilâl ve Ay-yıldız Motifi Sembol ve İdeolojik Kullanım”. Doğu Batı Düşünce Dergisi 31 (2005): 267 – 287. Ögel, Bahaddin. Türk Mitolojisi Kaynakları ve açıklamaları ile destanlar. C. 2. Ankara: Türk
Tarih Kurumu Basımevi,1995.
11.05.2025 - 00:11
22.04.2025 - 09:00
10.04.2025 - 09:00
25.03.2025 - 09:00
12.03.2025 - 09:00
01.03.2025 - 09:00
19.02.2025 - 09:00
15.02.2025 - 09:00
02.02.2025 - 09:00
23.01.2025 - 09:00
14.01.2025 - 09:00
06.01.2025 - 09:00
28.12.2024 - 09:00
18.12.2024 - 09:00
10.12.2024 - 09:00
04.12.2024 - 09:00
26.11.2024 - 09:00
19.11.2024 - 09:00
15.11.2024 - 09:00
06.11.2024 - 09:00
26.10.2024 - 09:00
02.10.2024 - 09:00
19.09.2024 - 09:00
07.09.2024 - 09:00
28.08.2024 - 09:00
18.08.2024 - 09:00
11.08.2024 - 09:00
30.07.2024 - 09:00
22.07.2024 - 09:00
13.07.2024 - 09:00
08.07.2024 - 09:00
24.06.2024 - 09:00
17.06.2024 - 09:00
03.06.2024 - 09:00
28.05.2024 - 09:00
20.05.2024 - 09:00
13.05.2024 - 09:00
06.05.2024 - 09:00
01.05.2024 - 09:00
17.04.2024 - 09:00
05.04.2024 - 09:00
21.03.2024 - 09:00
13.03.2024 - 09:00
06.03.2024 - 09:00
27.02.2024 - 09:00
21.02.2024 - 09:00
12.02.2024 - 09:00
01.02.2024 - 09:00
22.01.2024 - 09:00
15.01.2024 - 09:00
03.01.2024 - 09:00
18.12.2023 - 09:00
08.12.2023 - 09:00
28.11.2023 - 09:00
22.11.2023 - 09:00
09.11.2023 - 09:00
06.11.2023 - 09:00
27.10.2023 - 09:00
20.10.2023 - 09:00
12.10.2023 - 09:00
08.10.2023 - 09:00
29.09.2023 - 09:00
20.09.2023 - 09:00
13.09.2023 - 09:00
06.09.2023 - 09:00
29.08.2023 - 09:00
26.08.2023 - 09:00
20.08.2023 - 09:00
15.08.2023 - 09:00
09.08.2023 - 09:00
01.08.2023 - 09:00
24.07.2023 - 09:00
19.07.2023 - 09:00
10.07.2023 - 09:00
03.07.2023 - 09:00
26.06.2023 - 09:00
24.06.2023 - 09:00
19.06.2023 - 09:00
12.06.2023 - 09:00
05.06.2023 - 09:00
20.05.2023 - 09:00
08.05.2023 - 09:00
26.04.2023 - 09:00
20.04.2023 - 09:00
12.04.2023 - 09:00
07.04.2023 - 09:00
01.04.2023 - 09:00
21.03.2023 - 09:00
14.03.2023 - 09:00
08.03.2023 - 09:00
31.01.2023 - 09:00
27.01.2023 - 09:00
19.01.2023 - 09:00
11.01.2023 - 09:00
07.01.2023 - 09:00
31.12.2022 - 09:00
24.12.2022 - 09:00
19.12.2022 - 09:00
09.12.2022 - 09:00
02.12.2022 - 09:00
25.11.2022 - 09:00
17.11.2022 - 09:00
13.11.2022 - 09:00
10.11.2022 - 09:00
05.11.2022 - 09:00
29.10.2022 - 09:00
BİR CEVAP YAZ
E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir