21.03.2024 - 09:00
YAYINLANMA25.04.2025 - 20:53
GÜNCELLEMEÖlüm
karşısındaki acizliğin, kaybetmenin, yitirmenin, başkaldırının tek çaresi ölümü
bile sonsuzlukta var edecek olan sanat değil midir sizce?
***
Yok olma
anlamındaki ölüm ile var olma anlamına gelen sanat gibi iki zıt kavramın
birbirlerinin devamı şeklinde varlıklarını sürdürdüğünü düşünürüm.
***
Bilindiği
gibi insanlar dünyalarını değiştirdiklerinde geride kalanlar onların adına ve
şanına uygun törenler düzenleyip, ölüyü uğurladıktan sonra, ölünün ismini
koruma ve onun sonsuza kadar adını yaşatma çabası içine girmişlerdir.
***
Türk sanatının en küçük anıtları olarak daha önce yaşanmış hayatların birer vesikası olan mezar taşları tarihî birer belge olmalarının yanı sıra, ait oldukları dönemin sanat zevkini yansıtmaları açısından da ayrı bir kıymete sahip olduğu gibi ayrıca ölüme rağmen ölenin isminin hep baki kalmasını sağlamışlardır.
***
Kadınına,
erkeğine ve çocuğuna ayrı ayrı incelikler işleyen ve adeta bir taşı giydiren
Türk estetik anlayışı, Antalya mezar taşlarında da kendine insanları hayran
bırakmaya devam etmektedir.
Tarihi
süreçte kaybedilen annelerin, eşlerin, kız kardeşlerin, kız çocuklarının ve
sevgililerin ardından adeta ilmik ilmik işlenen bu taşlar kadın zarafetine
uygun olarak onun kimliğini belirleyici estetik öğelerle donatılmıştır. Ayrıca
kadınların gelenek, davranış, giyim kuşamlarını ve sosyal hayattaki rollerini bu
taşlarda görebilmek mümkündür.
***
Çocukken,
genç yaşta evlenmeden, hamile veya lohusa iken ölen, çocuğu ile birlikte vefat
eden kadınlar ya da annelerin her biri için farklı olarak çok özel şahideler
hazırlanmıştır. Genellikle güneş tepelikler ve bitkisel motifler kadın mezar
taşlarının karakteristik özellikleridir.
***
Bazılarında
bu tepeliklerin arkasında kazıma olarak yapılmış saç ve saç örgüleri, gerdanlık
ve kemer tasvirleri görülür. Özellikle saç örgülü mezar taşları Orta
Asya’da kurganlar üzerine dikilen balballar ile büyük benzerlikler içerir.
Bunun yanında evlilik yaşına gelmiş fakat evlenemeden vefat etmiş genç bir
kızın mezar taşına kırık gül motifi işleyen düşünce yapısı bu estetik anlayışın
bir ürünü değil midir?
***
Elbette ki
kadınlarına hayatlarında da önemli değerler veren atalarımız vefat ettiklerinde
de mezar taşlarına ihtişamlı bir görüntü vererek son anlarında da verdikleri
değeri göstermişlerdir.
***
Atalarımız
eski Türk Geleneklerini yoğurarak bizlere en güzel şekillerde mezarlıklar ve
mezar taşlarını armağan etmişlerdir. Binlerce yıldır bizlere ulaşmış olan bu
köklü geleneğe sahip çıkmamız ve onu yaşatmamız vicdani ve tarihi
sorumluluğumuzdur.
11.05.2025 - 00:11
22.04.2025 - 09:00
10.04.2025 - 09:00
25.03.2025 - 09:00
12.03.2025 - 09:00
01.03.2025 - 09:00
19.02.2025 - 09:00
15.02.2025 - 09:00
02.02.2025 - 09:00
23.01.2025 - 09:00
14.01.2025 - 09:00
06.01.2025 - 09:00
28.12.2024 - 09:00
18.12.2024 - 09:00
10.12.2024 - 09:00
04.12.2024 - 09:00
26.11.2024 - 09:00
19.11.2024 - 09:00
15.11.2024 - 09:00
06.11.2024 - 09:00
26.10.2024 - 09:00
02.10.2024 - 09:00
19.09.2024 - 09:00
07.09.2024 - 09:00
28.08.2024 - 09:00
18.08.2024 - 09:00
11.08.2024 - 09:00
30.07.2024 - 09:00
22.07.2024 - 09:00
13.07.2024 - 09:00
08.07.2024 - 09:00
24.06.2024 - 09:00
17.06.2024 - 09:00
03.06.2024 - 09:00
28.05.2024 - 09:00
20.05.2024 - 09:00
13.05.2024 - 09:00
06.05.2024 - 09:00
01.05.2024 - 09:00
17.04.2024 - 09:00
05.04.2024 - 09:00
13.03.2024 - 09:00
06.03.2024 - 09:00
27.02.2024 - 09:00
21.02.2024 - 09:00
12.02.2024 - 09:00
01.02.2024 - 09:00
22.01.2024 - 09:00
15.01.2024 - 09:00
03.01.2024 - 09:00
18.12.2023 - 09:00
08.12.2023 - 09:00
28.11.2023 - 09:00
22.11.2023 - 09:00
09.11.2023 - 09:00
06.11.2023 - 09:00
27.10.2023 - 09:00
20.10.2023 - 09:00
12.10.2023 - 09:00
08.10.2023 - 09:00
29.09.2023 - 09:00
20.09.2023 - 09:00
13.09.2023 - 09:00
06.09.2023 - 09:00
29.08.2023 - 09:00
26.08.2023 - 09:00
20.08.2023 - 09:00
15.08.2023 - 09:00
09.08.2023 - 09:00
01.08.2023 - 09:00
24.07.2023 - 09:00
19.07.2023 - 09:00
10.07.2023 - 09:00
03.07.2023 - 09:00
26.06.2023 - 09:00
24.06.2023 - 09:00
19.06.2023 - 09:00
12.06.2023 - 09:00
05.06.2023 - 09:00
20.05.2023 - 09:00
08.05.2023 - 09:00
26.04.2023 - 09:00
20.04.2023 - 09:00
12.04.2023 - 09:00
07.04.2023 - 09:00
01.04.2023 - 09:00
21.03.2023 - 09:00
14.03.2023 - 09:00
08.03.2023 - 09:00
31.01.2023 - 09:00
27.01.2023 - 09:00
21.01.2023 - 09:00
19.01.2023 - 09:00
11.01.2023 - 09:00
07.01.2023 - 09:00
31.12.2022 - 09:00
24.12.2022 - 09:00
19.12.2022 - 09:00
09.12.2022 - 09:00
02.12.2022 - 09:00
25.11.2022 - 09:00
17.11.2022 - 09:00
13.11.2022 - 09:00
10.11.2022 - 09:00
05.11.2022 - 09:00
29.10.2022 - 09:00
BİR CEVAP YAZ
E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir